(મંદિર) અમે બનાવ્યુને... પ્રભુ! ના પાડે છે એની, ભાઈ! ઈ પરમાણુની જે પહેલી પર્યાય હતી પછી
બીજી ઘણાં પરમાણુ મળીને બીજી પર્યાય થઈ અને પરમાણુ કાયમ રહ્યા! તે કાંઈ એમાં કર્યું છે, એમ
છે નહીં. આહા... હા! (શ્રોતાઃ) શુભભાવ તો કર્યોને એણે? (ઉત્તરઃ) રાગ કર્યો, ઈ તો રાગ કર્યો.
પૂર્વ પર્યાયમાં રાગ બીજો હતો, એનો વ્યય થ્યો અને આનો (શુભરાગનો) ઉત્પાદ થ્યો, ને આત્મા
એનો એ રહ્યો. આહા... હા! વાણિયાના વેપારમાં ભારે હાકોટા, આખો દી’ વેપાર તે માથાકૂટ. હવે
આ (ભગવાન) કહે કે વેપાર કરી શકાય નહીં. એ દુકાનને થડે બેસે, આ તમારે શું? લોખંડ (નો
વેપારી) ચીમનભાઈને લોખંડ... લોખંડ આ પૂરજા બનાવે લોખંડના. એક વાર પગલાં કરવા લઈ
ગ્યા’ તા. કળશો દ્યો મા’ રાજને! કે મારે માથામાં! ઈ લોઢાના કળશા ઉત્પન્ન થ્યા ઈ પહેલી પર્યાય
લોઢાની હતી, પછી આ કળશાની થઈ, ઈ એને કારણે થઈ છે. કારીગરના કારણે નહીં, સંચાને કારણે
નહીં. એ...! ગુલાબચંદજી! વાત તો સાદી છે. આહા... હા!
સમાનજાતીય છે. ઈ સમાનજાતીય (પરમાણુની) પર્યાય પહેલાં આમ છે ને પછી આમ થાય (હાથ
વાંકો વળે ને સીધો થાય) એ પરમાણુ કાયમ રહીને આનો નાશ થ્યો ને આનો ઉત્પાદ થ્યો. પણ ઈ
(પર્યાય વાંકા વળવાની ને સીધા થવાની) કોને લઈને? એ પરમાણુને લઈને થ્યો છે (હાથ એમ,
એમ) અંદર આત્મા છે માટે એને લઈને થ્યો, ઈ વાતમાં માલ (નથી), એકેય દોકડો સાચો નથી.
(ઈ વાતમાં.) હવે આવું તત્ત્વજ્ઞાન! આહા... હા! આ તો તત્ત્વજ્ઞાનની કોલેજ છે. આ ઝીણી,
સાધારણ વાત નથી ‘આ.’ આહા... હા... હા! ભાષા તો સાદી આવે છે. ભાવ પણ જેવા...! જુઓ!
વાત નથી. સમાનજાતીયમાં ભેગી વાત લીધી છે ભાઈ!
એક વાત ઈ સમાનજાતિની કરી. હવે બીજી અસમાનજાતીય (ની કરે છે.) આહા...! અસમાનજાતીય
એટલે? કે મનુષ્ય (શરીર) જડ છે. અને ભગવાન અરૂપી ચૈતન્ય છે. (બન્ને) એક જાત નથી. અંદર
ચૈતન્યસ્વરૂપ, જાણનાર-દેખનાર પ્રભુ (આત્મા) અરૂપી (એટલે કે) વર્ણ, ગંધ, સ્પર્શ, રસ વિનાનો
છે ઈ. અને આ (કાયા) વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શવાળી માટી, ધૂળ (છે.) બે ય અસમાન છે. બે ય
(જાતિએ) સરખાં નથી. પરમાણુ, પરમાણુ (નો સ્કંધ) એ બે ય સમાન (જાતીય) છે. પણ આ
આત્મા ને શરીર, બે સમાનજાતિ નથી. અસમાનજાતીય છે.