Pravachansar Pravachano (Gujarati).

< Previous Page   Next Page >


Page 350 of 540
PDF/HTML Page 359 of 549

 

background image
ગાથા – ૧૦૪ પ્રવચનસાર પ્રવચનો ૩પ૦
દ્રવ્ય કહીએ.
આહા...! બીજો, એની પર્યાયને પલટાવે, એવું ત્રણકાળમાં બનતું નથી. આવી વાત છે. આ
હલે છે આ (હાથ) જુઓ! આ હલે છે ઈ અવસ્થા છે. એમાં વર્ણ-રસ-ગંધ-સ્પર્શ ગુણ
પરમાણુમાં છે. આ પરમાણુ તે એનો ધરનાર છે. આ તો (હાથ) અનંતા પરમાણુ છે. ઈ અનંતા
પરમાણુમાં, એકેક પરમાણુમાં અનંતા ગુણ છે - શક્તિઓ છે. વર્ણ-ગંધ-રસ-સ્પર્શ વિગેરે... શક્તિ
(ઓ) સમયે-સમયે પલટે છે. એ પલટવું ને ગુણો એ બધું થઈને તત્ત્વ-પરમાણુ છે. એ પલટવું
ને ગુણો થઈને બીજું દ્રવ્ય છે એમ નથી. આહા... હા! આવું છે! (તત્ત્વસ્વરૂપ!) શું થાય બાપુ!
મારગ બહુ જુદો બાપા!
(અહીંયાં કહે છે કેઃ) “આમ્રફળની માફક છે. તે આ પ્રમાણે” દ્રષ્ટાંત આપે છે. “તેમનું
દ્રવ્યપણું આમ્રફળની માફક છે.” કેરી, કેરી! “જેમ આમ્રફળ પોતે જ હરિતભાવથી પીતભાવે
પરિણમતું થકું”
દ્રષ્ટાંત આપે છે. કેરી જે લીલાપણે રંગે છે. એ લીલો રંગ પલટીને પીળો થાય છે.
(કેરી) પાકે એટલે.
“હરિતભાવથી પીતભાવે પરિણમતું થકું, પહેલાં અને પછી પ્રવર્તતા એવા
હરિતભાવ અને પીતભાવ વડે પોતાની સત્તા અનુભવતું હોવાને લીધે.” બે ય (અવસ્થા) થઈને પોતાની
સત્તા છે. લીલું અને પીળું એ એના પોતાની સત્તાથી, પરમાણુની સત્તા છે. આહા... હા! “પોતાની સત્તા
અનુભવતું હોવાને લીધે, હરિતભાવ અને પીતભાવની સાથે અવિશિષ્ટ સત્તાવાળું હોવાથી.”
એકસત્તાવાળું છે. ખાસ એક સત્તા છે. ઈ તો અવસ્થા પલટી, (પણ) સત્તા એક જ છે. આહા... હા!
આવી વાતું હવે! આવું કઈ જાતનું? (વસ્તુસ્વરૂપ!) મારગ એવો છે બાપુ, શું કહીએ?
આહા... હા! અહીંયાં તો બોંતેર વરસ થ્યાં આ શાસ્ત્રોના અભ્યાસથી. અઢાર વરસની ઉંમરથી,
નેવું થ્યાં નેવું. પણ આ વાત! બીજી જાતની બાપુ, શું કહીએ? બહુ, પરિચય થોડો કરે શું?
અહીંયાં એક કહે છે કે જે તને દેખાય છે ને...! એ છે કે નહીં? (નિર્ણય કર.) તો ઈ જડ છે
કે ચૈતન્ય છે? ત્યારે કહે કે અંદર જાણનાર છે ઈ ચૈતન્ય છે અને જણાય છે આ શરીર, વાણી, મન
એ જડ છે. હવે ‘છે’ ઈ સત્તા એની ‘છે’ એનાથી તે સત્ત્વ, સત્તાથી જુદું નથી. તેની ‘સત્તા’ નામનો
ગુણ છે. ‘અસ્તિત્વ’ નામનો ગુણ છે (એ) ગુણથી તત્ત્વ જુદું નથી. એ ત્રણેય થઈને એક સત્તા છે.
આહા.. હા... હા! કો’ સમજાય છે કે નહીં! આ તો ‘પ્રવચનસાર’ વીતરાગની વાણી છે. સર્વજ્ઞ
ત્રિલોકનાથ! આત્મા સર્વજ્ઞ થાય છે. ત્રણકાળ, ત્રણલોકને જાણે. ત્યારે જે વાણી નીકળે ઈચ્છા વિના,
ઈ આ વાણી છે. આહા... હા! પણ એને અભ્યાસ નહીં ને... (જરી કઠણ લાગે!)
એ કહે છે (અહીંયાં) “હરિતભાવ અને પીતભાવ સાથે અવિશિષ્ટ સત્તાવાળું”