Pravachansar Pravachano (Gujarati).

< Previous Page   Next Page >


Page 402 of 540
PDF/HTML Page 411 of 549

 

background image
ગાથા – ૧૦૭ પ્રવચનસાર પ્રવચનો ૪૦૨
ને...? હાર તે દોરો નહીં ને હાર, દોરો સફેદ તે હાર નહીં. ઈ તદ્અભાવ લક્ષણ (એ જા અતદ્ભાવ છે.
આહા... હા! “કે જે અતદ્ભાવ અન્યત્વનું કારણ છે.” અન્યત્વનું કારણ (ઈ) છે. આહા... હા... હા!
એ ગુણ જુદો ને આત્મા જુદો એમ અન્યત્વ, આત્માની અંદર સત્દ્રવ્ય, સત્ગુણ, સત્પર્યાય (છે.) છતાં
ત્રણેયને અન્યપણું છે. દ્રવ્ય ને ગુણ વચ્ચે અને દ્રવ્ય-ગુણ પર્યાય વચ્ચે અતત્પણું છે. આહા... હા... હા!
આમ કહ્યું ને ‘સત્ દ્રવ્ય’, ‘સત્ગુણ’, સત્ પર્યાય’. સત્નો જ વિસ્તાર છે. છતાં દ્રવ્ય તે ગુણ નથી,
ગુણ તે પર્યાય નથી, પર્યાય તે ગુણ નથી ગુણ તે દ્રવ્ય નથી. આહા... હા... હા!
ભેદ–જ્ઞાન ક્યાં સુધી
લઈ ગયા છે!! પરથી તો જુદો પાડયો, પણ પોતાના જે ભેદ છે ગુણ-ગુણીના એનાથી (પણ) જુદો
પાડયો. આહા... હા! એને પણ છોડ! (દ્રષ્ટિમાંથી) આહા... હા... હા! ભગવાન અંદર આત્મા!
નિર્વિકલ્પ અને અભેદપણે બિરાજે છે. તેની ઉપર દ્રષ્ટિ કર. એનો આદર કર. તેનો સ્વીકાર ને સત્કાર
કર. ત્યારે તે ચીજનો (આત્માનો) આદર થતાં તેને સત્દર્શન થશે. જેવું એ સ્વરૂપ છે, એવું જ તને
દર્શન થશે ને પ્રગટશે. સમ્યગ્દર્શન! દર્શન એટલે શ્રદ્ધા! આહા... હા! એથી સત્શ્રદ્ધા ને ત્યારે સત્યદર્શન
થાશે ત્યારે સત્ દેખાશે. જેવું અખંડ સત્ (સ્વરૂપ) છે તેવું સત્ શ્રદ્ધાશે. આહા.. હા!
(અહીંયાં કહે છે કેઃ) “તેવી રીતે એક દ્રવ્યમાં જે સત્તાગુણ છે તે દ્રવ્ય નથી.” સત્તા,
અસ્તિત્વગુણ છે. એક છે. ઈ દ્રવ્ય નથી, દ્રવ્ય અનંતગુણ (સ્વરૂપ) છે. આહા... હા! “અન્ય ગુણ
નથી.” સત્તાગુણ છે તે અનેરાગુણપણે નથી. સત્તાગુણ, સત્તાગુણરૂપે છે. સત્તાગુણ, જ્ઞાન-દર્શન-આનંદ
(ગુણ) પણે નથી. સત્તાગુણ દ્રવ્યપણે પણ નથી ને સત્તાગુણ, અનેરા ગુણપણે પણ નથી. આહા...
હા... હા! એમ જ્ઞાનગુણ, દ્રવ્યપણે નથી, તેમ જ્ઞાનગુણ, સત્તા આદિ બીજાગુણપણે પણ નથી. આહા...
હા! દરેક ગુણની ભિન્નતા છે. (એક ગુણ બીજાગુણપણે નથી.) આહા... હા! આમાં તો ભઈ વખત
જોઈએ, નિવૃત્તિ જોઈએ, અભ્યાસ કરેતો બેસે એવું છે! આહા... હા! આ કાંઈ લૌકિક ભણતર નથી.
આહા... હા!
“જે સત્તાગુણ છે.” આહા... હા! તે દ્રવ્ય નથી. અન્યગુણ નથી.” સત્તાગુણ તે સત્તાગુણ
(જા છે. અન્ય ગુણ નથી. આહા..! ગુણ-ગુણ વચ્ચે પણ અતદ્ભાવ. છે. આહા...હા! દ્રવ્ય ને ગુણ
વચ્ચે અતદ્ભાવ અને ગુણ-ગુણ વચ્ચે અતદ્રભાવ. આહા... હા... હા!
“કે પર્યાય નથી.” સત્તાગુણ જે
છે ઈ સત્તાગુણપણે છે તે દ્રવ્યપણે નથી, અન્યગુણપણે નથી અને પર્યાય નથી. પોતે ગુણ છે.
અનેરાગુણપણે નથી ને પર્યાય (પણે) નથી. આહા... હા... હા!
(કહે છે કેઃ) ભણ્યા-ગણ્યા શાથી કહીએ એને? દ્રવ્યની વાત. ઓલું તો સહેલું પડે એને.
(અહીંયા કહે છે કેઃ) “અને જે દ્રવ્ય, અન્યગુણ કે પર્યાય છે તે સત્તાગુણ નથી.” દ્રવ્ય છે ઈ
અન્યગુણ કે પર્યાય થઈ તે સત્તાગુણ નથી. અન્યગુણ એટલે સત્તાગુણ સિવાય કોઈપણ