નપુંસકને વીર્ય હોતું નથી, તો પ્રજા થતી નથી. એમ પરને - શરીરને મારું છે, શરીરની ક્રિયા હું કરી શકું
છું એમ માનવું અને એ (માન્યતા) રાગ છે એવડો જ હું છું એમ માનવું - (એ માન્યતા ધરનાર)
નપુંસક છે એને ધર્મની પ્રજા (પર્યાય) ઉત્પન્ન થતી નથી. આહા...હા...હા...! આકરી વાત છે.
અને નિશ્ચયરત્નત્રય તો વીતરાગી પર્યાય છે. તો વીતરાગી પર્યાય તો પોતાના દ્રવ્યસ્વભાવથી ઉત્પન્ન
થાય છે.
માનનારને)
શક્તિમાં એમ કહે છે. ધીરેથી સમજો! ફરીને... (કહીએ)! આ વીર્યગુણ લીધો ને...! “સમયસાર’
છેલ્લે (પરિશિષ્ટ) માં ૪૭ શક્તિઓ છે - ૪૭ ગુણ છે. એમાં પુરુષાર્થ ગુણ લીધો છે. વીર્યગુણ
ત્રિકાળી (છે). ભગવાને કહ્યો છે. ‘સ્વરૂપની (આત્મસ્વરૂપની) રચનાના સામર્થ્યરૂપ વીર્યશક્તિ’.
પ. -એ પુરુષાર્થ ગુણનું કાર્ય સ્વરૂપની રચના સમ્યગ્દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્રની રચના કરે એને વીર્ય
(શક્તિ) કહીએ. પણ એને છોડીને રાગની રચના કરે એને નપુંસક કહીએ આહા... હા! (પુણ્યના
પક્ષવાળાને) આકરું લાગે! આવો કઈ જાતનો ઉપદેશ કે’ આંહી!
પર્યાયમાં રાગનો આશ્રય કરે છે એને અહીં પ્રભુ નપુંસક કહે છે. અમૃતચંદ્રાચાર્ય સંત! મુનિ છે!
પંચમહાવ્રતધારી (ભાવલિંગી સાધુ) છે! આહા... હા! વીર્યગુણમાં એ કહ્યું કેઃ આત્મામાં વીર્યગુણ છે
ત્રિકાળ એ તો શુદ્ધ (પર્યાય) ની રચના કરે છે. એને વીર્ય કહીએ. જે વીર્ય પુણ્ય ને પાપ,
શુભાશુભભાવની રચના કરે એ પોતાનું (આત્મ) વીર્ય નહીં, એ બળ નહી, નામર્દાઈ છે. એ
‘સમયસાર’ માં આવી ગયું છે. (ત્યાં) ગાથા-૩૯ ને ૧પ૪માં નામર્દ કહ્યું છે. રાગની રચના કરીને
ધર્મ માનવાવાળા છે એ નામર્દ છે, મર્દ નહીં, આહા... હા!