gAthA – 108 pravachanasAr pravachano 416
have sarvathA abhAv te atadbhAvanun lakShaN hovAno niShedh kare chhe-
जं दव्वं तण्ण गुणो जो गुणो सो तच्चमत्थादो ।
एसो हि अतब्भावो णेव अभावो त्ति णिद्दट्ठो ।। १०८।।
यद्रव्यं तन्न गुणो योऽपि गुणः स न तत्त्वमर्थात् ।
एष ह्यद्धावो नैव अभाव इति निर्दिष्टः ।। १०८।।
svarUpe nathI ne dravya te guN, guN te nahI dravya chhe,
–Ane atatpaNun jANavun, na abhAvane; bhAkhyun jine. 108.
gAthA – 108
anvayArtha– [अर्थात्] svarUp-apekShAe [यद द्रव्यं] je dravya chhe [तत् न गुणः] te guN
nathI [यः अपि गुणः] ane je guN chhe [सः न तत्त्वं] te dravya nathI; [एषः हि अतद्भावः] A
atadbhAv chhe; [न एव अभावः] sarvathA abhAv te atadbhAv nathI; [इति निर्दिष्टः] Am (jinendra
dvArA) darshAvavAmAn Avyun chhe.
TIkA– ek dravyamAn, je dravya chhe te guN nathI, je guN chhe te dravya nathI- e rIte je dravyanun
guNarUpe abhavan (-nahi hovun) athavA guNanun dravyarUpe abhavan te atadbhAv chhe; kAraN ke ATalAthI
ja anyatvavyavahAr (-anyatvavyavahAr) siddha thAy chhe. parantu dravyano abhAv te guN, guNano abhAv
te dravya - evA lakShaNovALo abhAv te atadbhAv nathI. jo em hoy to (1) ek dravyane
anekapaNun Ave, (2) ubhayashUnyatA thAy (arthAt bannano abhAv thAy), athavA (3) apoharUpatA
thAy. te samajAvavAmAn Ave chhe-
(dravyano abhAv te guN ane guNano abhAv te dravya em mAnatAn doSh A pramANe Ave)
(1) jem chetanadravyano abhAv te achetanadravya chhe, achetanadravyano abhAv te chetanadravya chhe -
e rIte temane anekapaNun (be-paNun) chhe, tem dravyano abhAv te guN, guNano abhAv te dravya-e
rIte ek dravyane paN anekapaNun Ave (arthAt dravya ek hovA chhatAn tene anekapaNAno prasang Ave).