puruShArthasiddhiupAy ] [ 97
anvayArtha– [प्रथमम्] pahelAn [एव] ja [तत्त्वार्थाश्रद्धाने] 1 tattvArthanA ashraddhAnamAn jene [निर्युक्तं] sanyukta karyA chhe evA [मिथ्यात्वं] 2 mithyAtva [च] ane [सम्यग्दर्शनचौराः] samyagdarshananA chor [चत्वारः] chAr [प्रथमकषायाः] pahelAn kaShAy arthAt anantAnubandhI krodh, mAn, mAyA ane lobh chhe.
TIkA– ‘प्रथमं तत्त्वार्थाश्रद्धाने मिथ्यात्वं निर्युक्तं–एवं मिथ्यात्वं च चत्वारः प्रथम कषायाः सम्यग्दर्शनचौराः सन्ति’– artha– pahelAn tattvArthanA mithyAshraddhAnamAn sanyukta karyA chhe arthAt pahelo mithyAtva nAmano antarang parigrah chhe ane pahelI chokaDI arthAt anantAnubandhI krodh–mAn–mAyA–lobh e chAr chhe. A rIte samyagdarshananA e pAnch chor chhe. jyAnsudhI eno nAsh thato nathI tyAnsudhI samyagdarshan thatun nathI.
bhAvArtha– ahIn em batAve chhe ke A antarang chaud prakAranA parigrahono kevI rIte tyAg karavo joIe. pahelAn jyAre shrAvak samyagdarshan prApta kare chhe tyAre mithyAtva ane anantAnubandhI chokaDIno nAsh kare chhe. anAdi mithyAdraShTinI apekShAe pAnchano nAsh thAy chhe ane sAdi (mithyAdraShTi)nI apekShAe sAtano nAsh thAy chhe.
नियतं ते हि कषायाः देशचरित्रं निरुन्धन्ति।। १२५।।
anvayArtha– [च] ane [द्वितीयान्] bIjA kaShAy arthAt apratyAkhyAnAvaraNI krodh–mAn–mAyA–lobhane [प्रविहाय] chhoDIne [देशचरित्रस्य] deshachAritranI [सन्मुखायातः] sanmukh Ave chhe, [हि] kAraN ke [ते] te [कषायाः] kaShAy [नियतं] nakkIpaNe [देशचरित्रं] ekadesh chAritrane [निरुन्धन्ति] roke chhe.
TIkA– ‘च श्रावकाः द्वितीयान् अप्रत्याख्यान क्रोधादीन् चतुष्कान् प्रविहाय देशचरित्रस्य सन्मुखायातः भवन्ति हि ते कषायाः नियतं देशचरित्रं निरुन्धन्ति।’ _________________________________________________________________ 1. jem hinsAnA prakaraNamAn kahevAmAn Avyun chhe ke koI puruShathI jo bAhya hinsA thaI jAy ane tenA
2. mithyAtva, samyagmithyAtva ane samyagprakRitimithyAtva.