90 ]
‘धर्मकिल्विषात्’ धर्ममाहात्म्यात् खलु श्वापि देवो भवति । किल्विषात् पापोदयात् पुनर्देवोऽपि श्वा भवति यत एवं, ततः ‘कापि’ वाचामगोचरा । ‘नाम’ स्फु टं । ‘अन्या’ अपूर्वाऽद्वितीया । ‘सम्पद्’ विभूतिविशेषो । ‘भवेत्’ । कस्मात् ? धर्मात् । केषां ? ‘शरीरिणां’ संसारिणां । यत एवं, ततो धर्म एव प्रेक्षावतानुष्ठातव्यः ।।२९।।
तथानुतिष्ठता दर्शनम्लानता मूलतोऽपि न कर्तव्येत्याह — ‘श्वा’ kūtaro ‘जायते’ thāy chhe. shā kāraṇe? ‘धर्मकिल्विषात्’ dharmanā māhātmyathī kharekhar kūtaro paṇ dev thāy chhe ane किल्विषात् pāpanā udayathī dev paṇ kūtaro thāy chhe. e pramāṇe chhe tethī, ‘कापि’ koī (vachan agochar) ‘नाम’ kharekhar ‘अन्या’ apūrva – advitīy ‘सम्पद्’ vibhūti visheṣh prāpta thāy chhe. shāthī? ‘धर्मात्’ dharmathī. kone? ‘शरीरिणां’ sansārīone. em chhe tethī ātmahit ichchhanāre nishchay dharmanun anuṣhṭhān karavun.
bhāvārtha : — samyagdraṣhṭi jīvane anshe shuddhatā hoy chhe, tenāthī samvar – nirjarā thāy chhe ane sahachararūpe jeṭalī ashuddhatā chhe, tenāthī āsrav – bandh thāy chhe.
samyagdraṣhṭi to shubhabhāv ane tenā phaḷamān rāchato nathī paṇ teno abhāv karī, shuddhabhāvamān ramavānī jhaṅkhanā ja kare chhe.
mithyādraṣhṭino shubhabhāv uttarottar adhogatinun kāraṇ chhe, kāraṇ ke shubhabhāv ane tenā phaḷamān te eṭalo badho rachyopachyo – āsakta rahe chhe ke tene tīvra pāpabandh avashya thāy chhe. jenā phaḷasvarūp tene nīch gati ja prāpta thāy chhe.
samyagdraṣhṭine shubhabhāv āve chhe, paṇ teno tene ādar nathī; temān tenī heyabuddhi chhe. tene potānā chāritramān ek kalaṅk samān gaṇe chhe. ashubhavañchanārthe heyabuddhie āvo shubhabhāv samyagdraṣhṭine tenī sādhakadashāmān āve chhe ane tenāthī alpabandh paṇ thāy chhe, parantu mithyādraṣhṭine jevo tīvrabandh thāy chhe tevo bandh gnānīne thato nathī. 29.
samyagdarshananun pālan karanār jīve prārambhathī ja samyagdarshanamān malinatā lāvavī joīe nahi te kahe chhe —