104 ]
‘सम्यग्दर्शनशुद्धा’ सम्यग्दर्शनं शुद्धं निर्मलं येषां ते । सम्यग्दर्शनलाभात्पूर्वं बद्धायुष्कान् विहाय अन्ये ‘न व्रजन्ति’ न प्राप्नुबन्ति । कानि । ‘नारकतिर्यंङ्नपुंसक- स्त्रीत्वानि’ । त्वशब्दः प्रत्येकमभिसम्बध्यते नारकत्वं तिर्यक्त्वं नपुंसकत्वं स्त्रीत्वमिति । न केवलमेतान्येव न व्रजन्ति किन्तु ‘दुष्कुलविकृताल्पायुर्दरिद्रतां च’ । अत्रापि ताशब्दः प्रत्येकमभिसम्बध्यते ये निर्मलसम्यक्त्वाः ते न भवान्तरे दुष्कुलतां दुष्कुले उत्पत्तिं विकृततां काणकुंठादिरूपविकारं अल्पायुष्कतामन्तर्मुहूर्ताद्यायुष्कोत्पत्तिं, दरिद्रतां दारिद्रयोपेतकुलोत्पत्तिं । कथंभूता अपि एतत्सर्वं न व्रजन्ति । ‘अव्रतिका अपि’ अणुव्रतरहिता अपि । karatā nathī. (arthāt samyagdraṣhṭi jīvo vratarahit hovā chhatān nārakī, tiryañch, napunsak ane strīmān ūpajatā nathī, nīch kuḷamān janmatā nathī tathā temane sharīranī vikalāṅgatā, alpāyutā ane daridratā prāpta thatī nathī.)
ṭīkā : — ‘सम्यग्दर्शनशुद्धाः’ jemanun samyagdarshan shuddha arthāt nirmaḷ chhe te (jīvo) arthāt samyagdarshananī prāpti pahelān jemanān āyuno bandh thaī gayo hoy te sivāyanā bījā (jīvo) ‘न व्रजन्ति’ prāpta karatā nathī. shun (prāpta karatā nathī?) ‘नारकतिर्यङ्नपुंसकस्त्रीत्वानि’ – ‘त्व’ shabdano sambandh pratyek sāthe chhe – jem ke ‘नारकत्वं’ – nārakapaṇun, ‘तिर्यंक्त्वं’ – tiryañchapaṇun, ‘नपुंसकत्वं’ – napunsakapaṇun ane ‘स्त्रीत्वं’ – strīpaṇun e (sarvane prāpta karatā nathī). phakta temane ja prāpta karatā nathī, eṭalun ja nahi, parantu ‘दुष्कुल विकृताल्पायुर्दरिद्रतां च’ – ahīn paṇ ‘ता’ shabdano pratyek sāthe sambandh chhe. je shuddha – nirmaḷ samyagdraṣhṭi jīvo chhe teo bījā bhavamān ‘दुष्कुलतां’ kharāb kuḷamān – nīch kuḷamān janmavun, ‘विकृततां’ kāṇā – kubaḍā ādi kurūpane pāmavun, ‘अल्पायुष्यतां’ alpa āyuṣhyanun – antarmuhūrta ādi āyuṣhyanun – pāmavun, ‘दरिद्रतां’ garīb kuḷamān janmavun – e sarvane paṇ prāpta karatā nathī – nīch kuḷamān janmatā nathī, kubaḍān ādi kurūpane pāmatān nathī, alpa āyuṣhyane pāmatān nathī ane garīb kuḷamān janmatā nathī.) kevā hovā chhatān te sarvane prāpta karatā nathī? ‘अव्रतिका अपि’ aṇuvrat rahit hovā chhatān te prāpta karatā nathī.
bhāvārtha : — samyagdraṣhṭi maryā pachhī nārakī, tiryañch, napunsak, strī, nīch kuḷavān, vikalāṅgī, alpa āyuṣhī ane daridra — e āṭh rūp thato nathī; parantu samyagdarshananī prāpti pahelān jo koī āgaḷanī gatinā āyuno bandh thaī jāy (ā āyubandhanī pūrve ja samyaktva chhūṭī jāy) to temān paṇ utpanna thaī shake chhe, kintu samyaktvanā prabhāvathī