138 ]
अत्रापरः प्राह — चरणं प्रतिपद्यतं इत्युक्तं तस्य तु लक्षणं नोक्तं तदुच्यतां, इत्याशंक्याह —
‘चारित्रं’ भवति । कासौ ? ‘विरतिः’ र्व्यावृत्तिः । केभ्यः ? ‘हिंसानृतचौर्येभ्यः’ हिंसादीनां स्वरूपकथनं स्वयमेवाग्रे ग्रन्थकारः करिष्यति । न केवलमेतेभ्य एव विरतिः — āvīne marī jāy ane dravyahinsā thāy topaṇ tenāthī tene rañchamātra paṇ bandh thato nathī, kāraṇ ke karmabandhano niyam dravyahinsā anusār nathī, parantu bhāvahinsā anusār chhe.
vaḷī tattvārthasūtramān shrī umāsvāmīe kahyun chhe ke —
pramattayogathī bhāv tathā dravyaprāṇono ghāt (viyog) te hinsā chhe, arthāt ekalā dravyaprāṇono ghāt thavo te hinsā nathī, parantu pramattayogathī (svarūpanī asāvadhānīthī – rāgādinī utpattithī) chaitanyaprāṇono ghāt thavo te hinsā chhe. pramattayog e hinsānun vāstavik kāraṇ chhe. dravyaprāṇono ghāt thavo e hinsānun kharun kāraṇ nathī. 48.
ahīn koī kahe chhe — ‘chāritra aṅgīkār kare chhe’ em kahyun, kintu tenun lakṣhaṇ to kahyun nahi, tethī te kaho – evī āshaṅkā karī kahe chhe —
anvayārtha : — [संज्ञस्य ] samyaggnānī jīvanun [पापप्रणालिकाभ्यः ] jeo pāpanā dvārarūp (kāraṇarūp) chhe evā [हिंसानृतचौर्येभ्यः ] hinsā, jūṭh ane chorīthī [च ] ane [मैथुनसेवापरिग्रहाभ्याम् ] maithunasevan (kushīl) ane parigrahathī [विरतिः ] virakta hovun te [चारित्रम् ] chāritra chhe.
ṭīkā : — ‘चारित्रम्’ chāritra chhe. shun te? ‘विरतिः’ vyāvr̥utti (pāchhā haṭhavun te). konāthī? ‘हिंसानृतचौर्येभ्यः’ hinsā, jūṭh ane chorīthī. hinsādinun svarūpakathan granthakār svayam ja āgaḷ karashe. kevaḷ enāthī (hinsādithī) ja virati chhe eṭalun ja nahi, parantu