140 ]
हिंसादिविरतिलक्षणं ‘यच्चरणं’ प्राक्प्ररूपितं तत् सकलं विकलं च भवति । तत्र ‘सकलं’ परिपूर्णं महाव्रतरूपं । केषां तद्भवति ? ‘अनगाराणां’ मुनीनां । किंविष्टानां ‘सर्वसंगविरतानां’ बाह्याभ्यन्तरपरिग्रहरहितानां । ‘विकलम’ परिपूर्णं अणुव्रतरूपं । केषां तद्भवति ‘सागाराणां’ गृहस्थानां । कथंभूतानां ? ‘ससंगानां’ सग्रन्थानाम् ।।५०।।
āvā chāritranā be prakāre bhed paḍe chhe – em kahe chhe —
anvayārtha : — [तत् ] te [चरणं ] chāritra [सकलं विकलं ] sakalachāritra ane vikalachāritranā bhedathī be prakāranun chhe. temānthī [सकलं ] sakalachāritra [सर्वसंगविरतानाम् ] sarva parigrahothī rahit, [अनगाराणाम् ] munione hoy chhe ane [विकलं ] vikalachāritra [ससंगानाम् ] parigrahayukta [सागाराणां ] gr̥uhasthīne hoy chhe.
ṭīkā : — hinsādithī viratirūp ‘यच्चरणम्’ je chāritra pahelān prarūpyun (kahyun) te ‘सकलं विकलं’ sakal ane vikal — em be prakāre chhe. temān ‘सकलं’ sakalachāritra paripūrṇa mahāvratarūp chhe. kone te hoy chhe? ‘अनागाराणाम्’ anagārone – munione. kevā (munione)? ‘सर्वसंगविरतानां’ sarva parigrahothī virakta – bāhya ane abhyantar parigrahothī rahit (munione). ‘विकलं’ vikalachāritra aparipūrṇa aṇuvratarūp chhe. te kone hoy chhe? ‘सागाराणाम्’ sāgārone – gr̥uhasthone. kevā (gr̥uhasthone)? ‘ससंगानाम्’ saṅg – parigrah sahit (parigrah – ekadesh bāhya – abhyantar parigrah sahit).
bhāvārtha : — ā agāu hinsādinā tyāgarūp je chāritra kahyun chhe tenā be prakār chhe — sakalachāritra ane vikalachāritra. sakal (sarvadesh) chāritra hinsādinā paripūrṇa tyāgarūp sarva viratirūp — mahāvratarūp hoy chhe ane te kṣhetra, vāstu, hiraṇyādi dash prakāranā bāhya parigraho ane mithyātva, kaṣhāyādi chaud prakāranā abhyantar parigraho – em chovīs parigrahothī rahit munione hoy chhe. vikalachāritra hinsādinā ekadesh viratirūp –