तस्मे कथंभूताय ? अक्षयानन्तबोधाय अक्षयोऽविनश्वरोऽनन्तोदेशकालानवच्छिन्न-स्समस्तार्थपरिच्छेदको वा बोधो यस्य तस्मै । एवंविधबोधस्य चानन्तदर्शनसुखवर्यैरविनाभावित्व-सामर्थ्यादनंतचतुष्टयरूपायेति’ गम्यते । ननु चेष्टदेवताविशेषस्य पञ्चपरमेष्ठिरूपत्वात्तदत्र सिद्धात्मन एव कस्माद् ग्रन्थकृता नमस्कारः
कृत इति चेत्, ग्रन्थस्य कर्तुर्व्याख्यातुः श्रोतुरनुष्ठातुश्च सिद्धस्वरूपप्राप्त्यर्थत्वात् । यो हि यत्प्राप्त्यर्थी
स तं नमस्करोति यथा धनुर्वेदप्राप्त्यर्थी धनुर्वेदविदं नमस्करोति । सिद्धस्वरूपप्राप्त्यर्थी च
समाधिशतकशास्त्रस्यकर्ता व्याख्याता श्रोता तदर्थानुष्ठाता चात्मविशेषस्तस्मात्सिद्धात्मानं नमस्करोतीति । सिद्धशब्देनैव चार्हदादीनामपि ग्रहणम् । तेषामपि देशतः सिद्धस्वरूपोपेतत्वात् ।।१।।
अनंतर एटले देशकालथी अनवच्छिन्न एवा समस्त पदार्थोना परिच्छेदक अर्थात् ज्ञानवाळा – तेमने (नमस्कार). आवा प्रकारना ज्ञान अनंत दर्शन – सुख – वीर्य साथेना अविनाभावीपणाना सामर्थ्यने लीधे तेओ अनंतचतुष्टयरूप छे एम बोध थाय छे.
शंकाः इष्टदेवता विशेष पंचपरमेष्ठी होवा छतां अहीं ग्रन्थकर्ताए सिद्धात्मने ज केम नमस्कार कर्या?
समाधानः ग्रन्थकर्ता, व्याख्याता, श्रोता अने अनुष्ठाताने सिद्धस्वरूपनी प्राप्तिनुं प्रयोजन होवाथी (तेमणे तेम कर्युं छे) ए जेनी प्राप्तिनो अर्थी होय ते तेने नमस्कार करे छे; जेम धनुर्विद्याप्राप्तिनो अर्थी धनुर्वेदीने नमस्कार करे छे तेम. तेथी सिद्धस्वरूपनी प्राप्तिना अर्थी – समाधिशतक शास्त्रना कर्ता, व्याख्याता, श्रोता अने तेना अर्थना अनुष्ठाता आत्मविशेष – ( – ए सर्वे) सिद्धात्माने नमस्कार करे छे.
‘सिद्ध’ शब्दथी अर्हंतादिनुं पण ग्रहण समजवुं कारण के तेमणे पण देशतः (अंशे) सिद्धस्वरूप प्राप्त कर्युं छे. (१)
भावार्थ : ग्रन्थकारे श्लोकना पूर्वार्धमां स्व – परनुं भेदविज्ञान ते ज मोक्षप्राप्तिनो उपाय छे एम सूचव्युं छे अने तेना उत्तरार्धमां फळस्वरूप परिपूर्ण ज्ञान आनंदरूप एवी सिद्धदशा ते मोक्षस्वरूप छे एम दर्शाव्युं छे; अर्थात् प्रस्तुत श्लोकमां मोक्षनो उपाय अने मोक्षनुं स्वरूप बताव्युं छे.
जेमणे आत्माने आत्मारूपे ज यथार्थ जाण्यो छे शरीरादि अने सुर नर – नारकादि पर्यायरूपे जाण्यो नथी अने परने पररूपे जाण्यो छे – अर्थात् शरीरादि अने नर – नारकादि पर्यायने आत्माथी पर जाण्या छे, तेवा अविनाशी अनंतज्ञानस्वरूप सिद्धात्माने अहीं नमस्कार कर्या छे.