ननु स्वभ्यस्तात्मधियः इति व्यर्थम् । शरीराद्भेदेनात्मनस्तस्वरूपविद्भ्यः श्रवणात्स्वयं वाऽन्येषां तत्स्वरूपप्रतिपादनान्मुक्तिर्भविष्यतीत्याशङ्कयाह —
टीका — अन्यत उपाध्यायपदेः कामं अत्यर्थं श्रृण्वन्नपि कलेवराद्भिन्नमात्मानमाकर्णयन्नपि ततो भिन्नं तं स्वयमन्यान् प्रति वदन्नपि यावत्कलेवराद्भिन्नमात्मानं न भावयेत् । तावन्न मोक्षभाक् मोक्षभाजनं तावन्न भवेत् ।।८१।।
‘‘vaLI je gnAn pAnch indriy ane chhaThThA man dvArA pravartatun hatun te gnAn sarva bAjuthI sameTAI nirvikalpa anubhavamAn kevaL svarUpasanmukh thayun. kem ke A gnAn kShayopashamarUp chhe, te ek kALamAn ek gneyane ja jANI shake; have te ja gnAn svarUp jANavAne pravartyun tyAre anyane jANavAnun saheje ja bandh thayun. tyAn evI dashA thaI ke bAhya anek shabdAdik vikAr hovA chhatAn paN svarUp – dhyAnIne tenI kAI khabar nathI......’’ 80.1
‘स्वभ्यस्तात्मधियः’ e pad vyartha chhe, kAraN ke ‘sharIrathI AtmA bhinna chhe’ tevun tenA svarUpanA jANanArAo pAsethI sAmbhaLavAthI athavA svayam bIjAone tenun svarUp samajAvavAthI mukti thaI shake chhe – evI AshankA karI kahe chhe —
anvayArtha : — AtmAnun svarUp (अन्यतः) bIjA pAsethI (कामम्) bahu ja (शृण्वन् अपि) sAmbhaLavA chhatAn tathA (कलेवरात्) mukhathI (वदन् अपि) bIjAone kahevA chhatAn paN (यावत्) jyAn sudhI (आत्मानं) AtmAne (भिन्नं) sharIrAdithI bhinna (न भावयेत्) bhAve nahi, (तावत्) tyAn sudhI (मोक्षभाक् न) jIv mokShane pAtra thato nathI.
TIkA : — bIjA pAsethI eTale upAdhyAyAdi pAsethI bahu ja sAmbhaLavA chhatAn arthAt sharIrathI AtmA bhinna chhe evun shravaN karavA chhatAn, tenAthI (sharIrathI) te (AtmA) bhinna chhe evun svayam bIjAo prati kahevA chhatAn, jyAn sudhI sharIrathI AtmA bhinna chhe evI bhAvanA 1. shrI mokShamArga prakAshak – shrI ToDaramallajInI rahasyapUrNa chiThThI – pRu 349 (gu. AvRuti)