कतिभेदः पुनरात्मा भवति ? येन विविक्तमात्मानमिति विशेष उच्यते । तत्र कुतः chhe; jem ke jalanun lakShaN shItalapaNun ane agninun lakShaN uShNapaNun chhe. em bannenA lakShaN bhinna chhe, tethI jalathI agni bhinna chhe.
jem sonA ane chAndIno ek pinD hovA chhatAn temAn sonun tenAn pILAshAdi lakShaN vaDe ane chAndI tenA shuklAdi lakShaN vaDe – banne judAn chhe – em jANI shakAy chhe, tem jIv ane karma – nokarma (sharIr) ekakShetre hovA chhatAn temanAn lakShaNo vaDe teo ekabIjAthI bhinna jANI shakAy chhe.1
vaLI antarang rAg – dveShAdi vikArI pariNAmo paN vAstavamAn AtmAnA gnAn lakShaNathI bhinna chhe, kAraN ke rAg – dveShAdi bhAvo kShaNik ane AkuLatA lakShaNavALA chhe; te sva – parane jANatA nathI; jyAre gnAnasvabhAv to nitya ne shAnta-anAkuL chhe, sva – parane jANavAno teno svabhAv chhe. A rIte bhinna lakShaNadvArA gnAnamay AtmA rAgAdikathI bhinna chhe – em nakkI thAy chhe.2 mATe AtmA paramArthe par – bhAvothI arthAt sharIrAdik bAhya padArthothI tathA rAg – dveShAdi antarang pariNAmothI vivikta chhe – bhinna chhe.
Agam ane yukti dvArA AtmAnun shuddha svarUp jANI potAnA trikAL shuddhAtmAnI sanmukh thatAn AchAryane je shuddhAtmAno anubhav thayo te anubhavathI teo vivikta AtmAnun svarUp batAvavA mAge chhe.
AchArya AtmAnun svarUp kone batAvavA mAge chhe? AtmAnA atIndriy sukhanI ja jene spRuhA chhe – indriy – viShayasukhanI jene spRuhA nathI, tevA (jignAsu) bhavya jIvone ja AchArya vivikta AtmAnun (shuddhAtmAnun) svarUp kahevA mAge chhe.
A rIte shrI pUjyapAd Agam, yukti ane anubhavathI AtmAnun shuddhasvarUp kahevAnI pratignA karI chhe. 3.
AtmAnA vaLI keTalA bhed chhe. jethI ‘vivikta AtmA’ – em visheSh kahyun chhe? ane 1. juo samayasAr gAthA – 27 – 28 2. jIv bandh banne, niyat nij nij lakShaNe chhedAy chhe,