पंचज्ञानावरणान्युपपद्यन्ते ? केवलज्ञानाद्याविर्भावसामग्री हि तत्र कदापि न भविष्यतित्यभव्यत्वं, न पुनः तद्योग्यद्रव्यस्याभावादिति । भव्यराश्यपेक्षया वा सर्वदेहिग्रहणं । आसन्नदूरदूरतरभव्येषु भव्यसमानअभव्येषु च सर्वेषु त्रिधाऽऽत्मा विद्यत इति । तर्हि सर्वज्ञे परमात्मन एव
सद्भावाद्बहिरन्तरात्मोरभावात्त्रिधात्मनो विरोध इत्यप्ययुक्तम् । भूतपूर्वप्रज्ञापननयापेक्षया तत्र
तद्विरोधासिद्धेः घृतघटवत् । यो हि सर्वज्ञावस्थायां परमात्मा सम्पन्नः स पूर्वबहिरात्मा अन्तरात्मा
चासीदिति । घृतघटवदन्तरात्मनोऽपि बहिरात्मत्वं परमात्मत्वं च भूतभाविप्रज्ञापन – नयापेक्षया दृष्टव्यम् ।
तत्र कुतः कस्योपादानं कस्य वात्यागः कर्तव्य इत्याह – उपेयादिति । तत्र तेषु त्रिधात्मसु मध्ये
उपेयात् स्वीकुर्यात् । परमं परमात्मानं । कस्मात् ? मध्योपायात् मध्योऽन्तरात्मा स एवोपायस्तस्मात् ।
तथा बहिः बहिरात्मानं मध्योपायादेव त्यजेत् ।।४।।
rIte ghaTI shake? kevalagnAnAdinA pragaT thavArUp sAmagrI ja temane kadApi thavAnI nathI tethI temanAmAn abhavyapaNun chhe, paN nahi ke tadyogya dravyanA abhAvathI (abhavyapaNun chhe); athavA bhavyarAshinI apekShAe sarva dehIonun grahaN samajavun. Asanna bhavya, dUr bhavya, dUratar bhavyamAn tathA abhavya jevA bhavyomAn – sarvemAn traN prakArano AtmA chhe.
to sarvagnamAn paramAtmAno ja sadbhAv hovAthI ane (temAn) bahirAtmAno ane antarAtmAno asadbhAv hovAthI temAn (siddhamAn) traN prakAranA AtmAno virodh Avashe?
em kahevun paN yogya nathI, kAraN ke bhUtapUrva1 pragnApan – nayanI apekShAe temAn ghRutaghaTavat te virodhanI asiddhi chhe (temAn virodh Avato nathI). je sarvagna avasthAmAn paramAtmA thayA, te pUrve bahirAtmA tathA antarAtmA hatA.
ghRutaghaTanI jem bhUt – bhAvi pragnApan – nayanI apekShAe antarAtmAne paN bahirAtmapaNun ane paramAtmapaNun samajavun.
e traNemAnthI konun shA vaDe grahaN karavun ke kono tyAg karavo te kahe chhe. grahaN karavun eTale temAn te traN prakAranA AtmAone viShe paramAtmAno svIkAr (grahaN) karavo. kevI rIte? madhya upAyathI – madhya eTale antarAtmA te ja upAy chhe te dvArA (paramAtmAnun grahaN karavun) tathA madhya (antarAtmArUp) upAyathI ja bahirAtmAno tyAg karavo. (4)
bhAvArtha : sarve jIvomAn bahirAtmA, antarAtmA ane paramAtmA – e traN prakAranI 1. je bhUtakALanA paryAyane vartamAnavat kahe te gnAnane (athavA vachanane) bhUtanaigamanay (athavA