tathA jIvamAn ajIvanI kalpanA kare chhe, dukhadAyI rAgadveShAdik vibhAvabhAvone sukhadAyI samaje chhe, gnAn-vairAgyAdi je AtmAne hitakArI chhe tene ahitakArI jANI temAn aruchi yA doSh kare chhe, shubh karmaphalane sArAn ane ashubh karmaphalane bUrAn mAnI te pratye rAg – dveSh kare chhe, sharIrano janma thatAn potAno janma ane teno nAsh thatAn potAno nAsh mAne chhe te mithyAdraShTi ‘bahirAtmA’ chhe.
vaLI A sharIrAdi jaD padArtho pragaTapaNe AtmAthI judA chhe, te koI padArtho AtmAnA nathI – AtmAthI par (bhinna) ja chhe, chhatAn tene potAnA mAnavA, temaj sharIranI bolavAchAlavA vagerenI kriyA hun karun chhun, mane tenAthI lAbh – alAbh thAy chhe; A sharIr mArun, hun puruSh, hun strI, hun rAjA, hun rank, hun rAgI, hun dveShI, hun dhoLo, hun kALo – em bAhya padArthothI potAnA AtmAne bhinna nahi jANato te par padArthone ja AtmA mAne chhe ane mokShamArgamAn prayojanabhUt jIv ajIvAdi tattvonA svarUpamAn bhrAntithI pravarte chhe te jIv ‘bahirAtmA’ chhe.
par padArthomAn AtmabhrAntine lIdhe A agnAnI jIv viShayonI chAharUp dAvAnalamAn rAtadin jalato rahe chhe, AtmashAnti khoI bese chhe, atIndriy chaitanya AtmAne bhUlI bAhya indriy – viShayomAn mUrchhAI jAy chhe ane AkulatA rahit mokSha – sukhanI prApti mATe koI prayatna karato nathI.
chaitanya lakShaNavALo jIv chhe ane tenAthI viparIt lakShaNavALo ajIv chhe; AtmAno svabhAv gnAtA – draShTA chhe, amUrtik chhe ane sharIrAdik paradravya chhe, pudgalapinDarUp chhe, jaD chhe, vinAshIk chhe; te mArAn nathI ane hun teno nathI – evun bhedagnAn karanAr samyagdraShTi ‘antarAtmA’ chhe.
vaLI te jANe chhe ke, ‘hun dehathI bhinna chhun, dehAdik mArA nathI, mAro to ek gnAnadarshan lakShaNarUp shAshvat AtmA ja chhe, bAkInA sanyog lakShaNavALA (vyAvahArik bhAvo) je koI bhAvo chhe te badhAy mArAthI bhinna chhe; AtmAnA Ashraye je gnAn – vairAgyarUp bhAv pragaTe chhe te samvar – nirjarA – mokShanun kAraN hoI mane hitarUp chhe ane bAhya padArthone Ashraye je rAgAdi bhAvo thAy chhe te Asrav – bandharUp hoI sansAranun kAraN chhe, mane te ahitarUp chhe.’ A rIte jIvAdi tattvone jem chhe tem jANIne tenI sAchI pratIti karIne je potAnA gnAnAnand – svarUp AtmAmAn ja antarmukh thaIne varte chhe te ‘antarAtmA’ chhe.