Samadhitantra-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 7.

< Previous Page   Next Page >


Page 10 of 170
PDF/HTML Page 39 of 199

 

samādhitantra23
बहिरात्मेन्द्रियद्वारैरात्मज्ञानपराङ्मुखः
स्फु रितः स्वात्मनो देहमात्मत्वेनाध्यवस्यति ।।।।

टीकाइन्द्रियद्वारैरिन्द्रियमुखैः कृत्वा स्फु रितो बहिरर्थग्रहणे व्यापृतः सन् बहिरात्मा मूढात्मा आत्मज्ञानपराङ्मुखो जीवस्वरूपज्ञानाद्वहिर्भूतो भवति तथाभूतश्च सन्नसौ किं करोति ? स्वात्मनो देहमात्मत्वेनाध्यवस्यति आत्मीयशरीरमेवाहमिति प्रतिपद्यते ।।।।

shlok 7

anvayārtha : (बहिरात्मा) bahirātmā (इन्द्रियद्वारैः) indriy dvārothī (स्फु रित) bāhya padārthone ja grahaṇ karavāmān pravr̥utta hovāthī (आत्मज्ञानपराङ्मुखः) ātmagnānathī parāṅmukh vañchit hoy chhe; tethī te (आत्मनः देह) potānā sharīrane (आत्मत्वेन अध्यवस्यति) mithyā abhiprāyapūrvak ātmārūp samaje chhe.

ṭīkā : indriyorūp dvārothī arthāt indriyorūp mukhathī bahāranā padārthonā grahaṇamān rokāyelo hovāthī te bahirātmāmūḍhātmā chhe. te ātmagnānathī parāṅmukh arthāt jīvasvarūpanā gnānathī bahirbhūt chhe. tevo thayelo te (bahirātmā) shun kare chhe? potānā dehane ātmārūpe māne chhe arthāt potānun sharīr je ‘hun chhun’ evī mithyā mānyatā kare chhe.

bhāvārtha : bahirātmā indriyodvārā je bāhya mūrtik padārtho grahaṇ kare chhe tene mohavashāt potānā māne chhe. tene andar ātmatattvanun kāī paṇ gnān nathī; tethī te potānā sharīrane ja ātmā samaje chhearthāt sharīr, man ane vāṇīnī kriyā je jaḍanī kriyā chhe tene pote karī shake chhe ane teno pote svāmī chhe em māne chhe.

jīv trikālī gnānasvarūp chhe. tene bahirātmā agnānavash jāṇato nathī ane bāhya indriyagochar padārtho je mātra gneyarūp chhe temān iṣhṭaaniṣhṭanī kalpanā karī potāne sukhīduḥkhī, dhanavānnirdhan, balavānnirbal, surūpkurūp, rājāraṅk vagere hovānun māne chhe.

बहिरत्थे फु रियमणो इंद्रियदारेण णियसरूवचओ
णियदेहं अप्पाणं अज्झवसदि मूढदिट्ठिओ ।।।। मोक्षप्राभृतेकुन्दकुन्दाचार्यः
indriy dvārā viṣhayamān bahār bhame bahirātma;
ātamagnānavimukh te māne deh nijātma. 7.