यः खलु परमार्थमोक्षहेतोरतिरिक्तो व्रततपःप्रभृतिशुभकर्मात्मा केषाञ्चिन्मोक्षहेतुः स
सर्वोऽपि प्रतिषिद्धः, तस्य द्रव्यान्तरस्वभावत्वात् तत्स्वभावेन ज्ञानभवनस्याभवनात्; परमार्थमोक्ष- हेतोरेवैकद्रव्यस्वभावत्वात् तत्स्वभावेन ज्ञानभवनस्य भवनात् ।
ज छे — एम कहेवामां कांई पण विरोध नथी. माटे टीकामां केटलेक स्थळे आचार्यदेवे ज्ञानस्वरूप आत्माने ‘ज्ञान’शब्दथी कह्यो छे.
हवे, परमार्थ मोक्षकारणथी अन्य जे कर्म तेनो निषेध करे छेः —
गाथार्थः — [ निश्चयार्थं ] निश्चयनयना विषयने [ मुक्त्वा ] छोडीने [ विद्वांसः ] विद्वानो [ व्यवहारेण ] व्यवहार वडे [ प्रवर्तन्ते ] प्रवर्ते छे; [ तु ] परंतु [ परमार्थम् आश्रितानां ] परमार्थने ( – आत्मस्वरूपने) आश्रित [ यतीनां ] यतीश्वरोने ज [ कर्मक्षयः ] कर्मनो नाश [ विहितः ] आगममां कह्यो छे. (केवळ व्यवहारमां प्रवर्तनारा पंडितोने कर्मक्षय थतो नथी.)
टीकाः — परमार्थ मोक्षहेतुथी जुदो, जे व्रत, तप वगेरे शुभकर्मस्वरूप मोक्षहेतु केटलाक लोको माने छे, ते आखोय निषेधवामां आव्यो छे; कारण के ते (मोक्षहेतु) अन्य द्रव्यना स्वभाववाळो (अर्थात् पुद्गलस्वभावी) होवाथी तेना स्व-भाव वडे ज्ञाननुं भवन थतुं नथी, — मात्र परमार्थ मोक्षहेतु ज एक द्रव्यना स्वभाववाळो (अर्थात् जीवस्वभावी) होवाथी तेना स्वभाव वडे ज्ञाननुं भवन थाय छे.
भावार्थः — मोक्ष आत्मानो थाय छे तो तेनुं कारण पण आत्मस्वभावी ज होवुं जोईए. जे अन्य द्रव्यना स्वभाववाळुं होय तेनाथी आत्मानो मोक्ष केम थाय? शुभ कर्म पुद्गलस्वभावी छे तेथी तेना भवनथी परमार्थ आत्मानुं भवन न थई शके; माटे ते आत्माना
२५०