Samaysar-Gujarati (Devanagari transliteration). Gatha: 212.

< Previous Page   Next Page >


Page 332 of 642
PDF/HTML Page 363 of 673

 

समयसार
[ भगवानश्रीकुंदकुंद-

एवमेव चाधर्मपदपरिवर्तनेन रागद्वेषक्रोधमानमायालोभकर्मनोकर्ममनोवचनकायश्रोत्रचक्षु- र्घ्राणरसनस्पर्शनसूत्राणि षोडश व्याख्येयानि अनया दिशाऽन्यान्यप्यूह्यानि

अपरिग्गहो अणिच्छो भणिदो णाणी य णेच्छदे असणं
अपरिग्गहो दु असणस्स जाणगो तेण सो होदि ।।२१२।।
अपरिग्रहोऽनिच्छो भणितो ज्ञानी च नेच्छत्यशनम्
अपरिग्रहस्त्वशनस्य ज्ञायकस्तेन स भवति ।।२१२।।

इच्छा परिग्रहः तस्य परिग्रहो नास्ति यस्येच्छा नास्ति इच्छा त्वज्ञानमयो भावः, अज्ञानमयो भावस्तु ज्ञानिनो नास्ति, ज्ञानिनो ज्ञानमय एव भावोऽस्ति ततो ज्ञानी अज्ञानमयस्य भावस्य इच्छाया अभावादशनं नेच्छति तेन ज्ञानिनोऽशनपरिग्रहो नास्ति ज्ञानमयस्यैकस्य ज्ञायकभावस्य भावादशनस्य केवलं ज्ञायक एवायं स्यात्

ए ज प्रमाणे गाथामां ‘अधर्म’ शब्द पलटीने तेनी जग्याए राग, द्वेष, क्रोध, मान, माया, लोभ, कर्म, नोकर्म, मन, वचन, काय, श्रोत्र, चक्षु, घ्राण, रसन अने स्पर्शनए सोळ शब्दो मूकी, सोळ गाथासूत्रो व्याख्यानरूप करवां अने आ उपदेशथी बीजां पण विचारवां.

हवे, ज्ञानीने आहारनो पण परिग्रह नथी एम कहे छेः

अनिच्छक कह्यो अपरिग्रही, ज्ञानी न इच्छे अशनने,
तेथी न परिग्रही अशननो ते, अशननो ज्ञायक रहे. २१२.

गाथार्थः[ अनिच्छः ] अनिच्छकने [ अपरिग्रहः ] अपरिग्रही [ भणितः ] कह्यो छे [ च ] अने [ ज्ञानी ] ज्ञानी [ अशनम् ] अशनने (भोजनने) [ न इच्छति ] इच्छतो नथी, [ तेन ] तेथी [ सः ] ते [ अशनस्य ] अशननो [ अपरिग्रहः तु ] परिग्रही नथी, [ ज्ञायकः ] (अशननो) ज्ञायक [ भवति ] छे.

टीकाःइच्छा परिग्रह छे. तेने परिग्रह नथीजेने इच्छा नथी. इच्छा तो अज्ञानमय भाव छे अने अज्ञानमय भाव ज्ञानीने होतो नथी, ज्ञानीने ज्ञानमय ज भाव होय छे; तेथी अज्ञानमय भाव जे इच्छा तेना अभावने लीधे ज्ञानी अशनने इच्छतो नथी; माटे ज्ञानीने अशननो परिग्रह नथी. ज्ञानमय एवा एक ज्ञायकभावना सद्भावने लीधे आ (ज्ञानी) अशननो केवळ ज्ञायक ज छे.

३३२