Samaysar-Gujarati (Devanagari transliteration). Kalash: 156.

< Previous Page   Next Page >


Page 352 of 642
PDF/HTML Page 383 of 673

 

समयसार
[ भगवानश्रीकुंदकुंद-
(शार्दूलविक्रीडित)
एषैकैव हि वेदना यदचलं ज्ञानं स्वयं वेद्यते
निर्भेदोदितवेद्यवेदकबलादेकं सदानाकुलैः
नैवान्यागतवेदनैव हि भवेत्तद्भीः कुतो ज्ञानिनो
निश्शङ्कः सततं स्वयं स सहजं ज्ञानं सदा विन्दति
।।१५६।।

भय क्यांथी होय? [ सः स्वयं सततं निश्शङ्कः सहजं ज्ञानं सदा विन्दति ] ते तो पोते निरंतर निःशंक वर्ततो थको सहज ज्ञानने (पोताना ज्ञानस्वभावने) सदा अनुभवे छे.

भावार्थः‘आ भवमां जीवन पर्यंत अनुकूळ सामग्री रहेशे के नहि?’ एवी चिंता रहे ते आ लोकनो भय छे. ‘परभवमां मारुं शुं थशे?’ एवी चिंता रहे ते परलोकनो भय छे. ज्ञानी जाणे छे केआ चैतन्य ज मारो एक, नित्य लोक छे के जे सर्व काळे प्रगट छे. आ सिवायनो बीजो कोई लोक मारो नथी. आ मारो चैतन्यस्वरूप लोक तो कोईथी बगाड्यो बगडतो नथी. आवुं जाणता ज्ञानीने आ लोकनो के परलोकनो भय क्यांथी होय? कदी न होय. ते तो पोताने स्वाभाविक ज्ञानरूप ज अनुभवे छे. १५५.

हवे वेदनाभयनुं काव्य कहे छेः

श्लोकार्थः[ निर्भेद-उदित-वेद्य-वेदक -बलात् ] अभेदस्वरूप वर्तता वेद्य-वेदकना बळथी (अर्थात् वेद्य अने वेदक अभेद ज होय छे एवी वस्तुस्थितिना बळथी) [ यद् एकं अचलं ज्ञानं स्वयं अनाकु लैः सदा वेद्यते ] एक अचळ ज्ञान ज स्वयं निराकुळ पुरुषो वडे (ज्ञानीओ वडे) सदा वेदाय छे, [ एषा एका एव हि वेदना ] ते आ एक ज वेदना (ज्ञानवेदन) ज्ञानीओने छे. (आत्मा वेदनार छे अने ज्ञान वेदावायोग्य छे.) [ ज्ञानिनः अन्या आगत-वेदना एव हि न एव भवेत् ] ज्ञानीने बीजी कोई आवेली (पुद्गलथी थयेली) वेदना होती ज नथी, [ तद्-भीः कु तः ] तेथी तेने वेदनानो भय क्यांथी होय? [ सः स्वयं सततं निश्शङ्कः सहजं ज्ञानं सदा विन्दति ] ते तो पोते निरंतर निःशंक वर्ततो थको सहज ज्ञानने सदा अनुभवे छे.

भावार्थःसुखदुःखने भोगववुं ते वेदना छे. ज्ञानीने पोताना एक ज्ञानमात्र स्वरूपनो ज भोगवटो छे. ते पुद्गलथी थयेली वेदनाने वेदना ज जाणतो नथी. माटे ज्ञानीने वेदनाभय नथी. ते तो सदा निर्भय वर्ततो थको ज्ञानने अनुभवे छे. १५६.

३५२