त्यस्ति व्यामोहः ।
यदि खल्वयमात्मा परद्रव्यात्मकं कर्म कुर्यात् तदा परिणामपरिणामिभावान्यथानुप-
पत्तेर्नियमेन तन्मयः स्यात्; न च द्रव्यान्तरमयत्वे द्रव्योच्छेदापत्तेस्तन्मयोऽस्ति । ततो व्याप्य-
व्यापकभावेन न तस्य कर्तास्ति ।
hoIne temanAmAn taphAvat nahi hovAthI — kare chhe, evo vyavahArI jIvono vyAmoh (bhrAnti, agnAn) chhe.
bhAvArtha — ghaT-paT, karma-nokarma ityAdi paradravyone AtmA kare chhe em mAnavun te vyavahArI lokono vyavahAr chhe, agnAn chhe.
vyavahArI lokonI e mAnyatA satyArtha nathI em have kahe chhe —
gAthArtha — [ यदि च ] jo [ सः ] AtmA [ परद्रव्याणि ] paradravyone [ कुर्यात् ] kare to te [ नियमेन ] niyamathI [ तन्मयः ] tanmay arthAt paradravyamay [ भवेत् ] thaI jAy; [ यस्मात् न तन्मयः ] parantu tanmay nathI [ तेन ] tethI [ सः ] te [ तेषां ] temano [ कर्ता ] kartA [ न भवति ] nathI.
TIkA — jo nishchayathI A AtmA paradravyasvarUp karmane kare to, pariNAm-pariNAmIpaNun bIjI koI rIte banI shakatun nahi hovAthI, te (AtmA) niyamathI tanmay (paradravyamay) thaI jAy; parantu te tanmay to nathI, kAraN ke koI dravya anyadravyamay thaI jAy to te dravyanA nAshanI Apatti (doSh) Ave. mATe AtmA vyApya-vyApakabhAvathI paradravyasvarUp karmano kartA nathI.
bhAvArtha — ek dravyano kartA anya dravya thAy to banne dravyo ek thaI jAy, kAraN ke kartAkarmapaNun athavA pariNAm-pariNAmIpaNun ek dravyamAn ja hoI shake. A rIte jo ek
180