234samayasAr
shlokArtha — [ अचलं ] achaL, [ व्यक्तं ] vyakta ane [ चित्-शक्तीनां निकर-भरतः अत्यन्त- गम्भीरम् ] chitshaktionA ( – gnAnanA avibhAgaparichchhedonA) samUhanA bhArathI atyant gambhIr [ एतत् ज्ञानज्योतिः ] A gnAnajyoti [ अन्तः ] antarangamAn [ उच्चैः ] ugrapaNe [ तथा ज्वलितम् ] evI rIte jAjvalyamAn thaI ke — [ यथा कर्ता कर्ता न भवति ] AtmA agnAnamAn kartA thato hato te have kartA thato nathI ane [ कर्म कर्म अपि न एव ] agnAnanA nimitte pudgal karmarUp thatun hatun te karmarUp thatun nathI; [ यथा ज्ञानं ज्ञानं भवति च ] vaLI gnAn gnAnarUp ja rahe chhe ane [ पुद्गलः पुद्गलः अपि ] pudgal pudgalarUp ja rahe chhe.
bhAvArtha — AtmA gnAnI thAy tyAre gnAn to gnAnarUp ja pariName chhe, pudgalakarmano kartA thatun nathI; vaLI pudgal pudgal ja rahe chhe, karmarUpe pariNamatun nathI. Am yathArtha gnAn thaye banne dravyanA pariNAmane nimittanaimittikabhAv thato nathI. Avun gnAn samyagdraShTine hoy chhe. 99.
TIkA — A pramANe jIv ane ajIv kartAkarmano vesh chhoDIne bahAr nIkaLI gayA.
bhAvArtha — jIv ane ajIv banne kartA-karmano vesh dhAraN karI ek thaIne rangabhUmimAn dAkhal thayA hatA. samyagdraShTinun gnAn ke je yathArtha dekhanArun chhe teNe jyAre temanAn judAn judAn lakShaNathI em jANI lIdhun ke teo ek nathI paN be chhe, tyAre teo vesh dUr karI rangabhUmimAnthI bahAr nIkaLI gayA. bahurUpInun evun pravartan hoy chhe ke dekhanAr jyAn sudhI oLakhe nahi tyAn sudhI cheShTA karyA kare, parantu jyAre yathArtha oLakhI le tyAre nij rUp pragaT karI cheShTA karavI chhoDI de. tevI rIte ahIn paN jANavun.
tAkari bandhan An taNUn phal le sukh dukh bhavAshramavAso;
gnAn bhaye karatA na bane tab bandh na hoy khulai parapAso,
AtamamAnhi sadA suvilAs karai siv pAy rahai niti thAso.
Am shrI samayasAranI (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt shrI samayasAr paramAgamanI) shrImad amRutachandrAchAryadevavirachit AtmakhyAti nAmanI TIkAmAn kartAkarmano prarUpak bIjo ank samApta thayo.