kahAnajainashAstramALA ]
nirjarA adhikAr
347
पुरिसो जह को वि इहं वित्तिणिमित्तं तु सेवदे रायं ।
तो सो वि देदि राया विविहे भोगे सुहुप्पाए ।।२२४।।
एमेव जीवपुरिसो कम्मरयं सेवदे सुहणिमित्तं ।
तो सो वि देदि कम्मो विविहे भोगे सुहुप्पाए ।।२२५।।
जह पुण सो च्चिय पुरिसो वित्तिणिमित्तं ण सेवदे रायं ।
तो सो ण देदि राया विविहे भोगे सुहुप्पाए ।।२२६।।
एमेव सम्मदिट्ठी विसयत्थं सेवदे ण कम्मरयं ।
तो सो ण देदि कम्मो विविहे भोगे सुहुप्पाए ।।२२७।।
पुरुषो यथा कोऽपीह वृत्तिनिमित्तं तु सेवते राजानम् ।
तत्सोऽपि ददाति राजा विविधान् भोगान् सुखोत्पादकान् ।।२२४।।
एवमेव जीवपुरुषः कर्मरजः सेवते सुखनिमित्तम् ।
तत्तदपि ददाति कर्म विविधान् भोगान् सुखोत्पादकान् ।।२२५।।
have A arthane draShTAntathI draDh kare chhe —
jyam jagatamAn ko puruSh vRuttinimitta seve bhUpane,
to bhUp paN sukhajanak vidhavidh bhog Ape puruShane; 224.
tyam jIvapuruSh paN karmarajanun sukhaarath sevan kare,
to karma paN sukhajanak vidhavidh bhog Ape jIvane. 225.
vaLI te ja nar jyam vRutti arthe bhUpane seve nahIn,
to bhUp paN sukhajanak vidhavidh bhogane Ape nahIn; 226.
sudraShTine tyam viShay arthe karmarajasevan nathI,
to karma paN sukhajanak vidhavidh bhogane detAn nathI. 227.
gAthArtha — [ यथा ] jem [ इह ] A jagatamAn [ कः अपि पुरुषः ] koI puruSh [ वृत्तिनिमित्तं तु ] AjIvikA arthe [ राजानम् ] rAjAne [ सेवते ] seve chhe [ तद् ] to [ सः राजा अपि ] te rAjA paN tene [ सुखोत्पादकान् ] sukh utpanna karanArA [ विविधान् ] anek prakAranA