किञ्चनापि परिणामिनः स्वयम् ।
shlokArtha — [वस्तु] ek vastu [स्वयम् परिणामिनः अन्य-वस्तुनः] svayam pariNamatI anya vastune [किञ्चन अपि कुरुते] kAI paN karI shake chhe — [यत् तु] em je mAnavAmAn Ave chhe, [तत् व्यावहारिक- द्रशा एव मतम्] te vyavahAradraShTithI ja mAnavAmAn Ave chhe. [निश्चयात्] nishchayathI [इह अन्यत् किम् अपि न अस्ति] A lokamAn anya vastune anya vastu kAI paN nathI (arthAt ek vastune anya vastu sAthe kAI paN sambandh nathI).
bhAvArtha — ek dravyanA pariNamanamAn anya dravya nimitta dekhIne em kahevun ke ‘anya dravye A karyun’, te vyavahAranayanI draShTithI ja chhe; nishchayathI to te dravyamAn anya dravye kAI karyun nathI. vastunA paryAyasvabhAvane lIdhe vastunun potAnun ja ek avasthAthI bIjI avasthArUp pariNaman thAy chhe; temAn anya vastu potAnun kAI bheLavI shakatI nathI.
A uparathI em samajavun ke — paradravyarUp gney padArtho temanA bhAve pariName chhe ane gnAyak AtmA potAnA bhAve pariName chhe; teo ekabIjAne paraspar kAI karI shakatA nathI. mATe ‘gnAyak paradravyone jANe chhe’ em vyavahArathI ja mAnavAmAn Ave chhe; nishchayathI gnAyak to bas gnAyak ja chhe. 214.
(‘khaDI to khaDI ja chhe’ — e nishchay chhe; ‘khaDI-svabhAve pariNamatI khaDI bhInt-svabhAve pariNamatI bhIntane saphed kare chhe’ em kahevun te paN vyavahArakathan chhe. tevI rIte ‘gnAyak to gnAyak ja chhe’ — e nishchay chhe; ‘gnAyakasvabhAve pariNamato gnAyak paradravyasvabhAve pariNamatAn evAn paradravyone jANe chhe’ em kahevun te paN vyavahArakathan chhe.) AvA nishchay-vyavahAr kathanane have gAthAomAn draShTAnt dvArA spaShTa kahe chhe —
502