स्वभावस्य परिणामेनोत्पद्यमानमात्मनः स्वभावेन श्वेतयतीति व्यवह्रियते, तथा चेतयितापि ज्ञानदर्शनगुणनिर्भरपरापोहनात्मकस्वभावः स्वयं पुद्गलादिपरद्रव्यस्वभावेनापरिणममानः पुद्गलादि- परद्रव्यं चात्मस्वभावेनापरिणमयन् पुद्गलादिपरद्रव्यनिमित्तकेनात्मनो ज्ञानदर्शनगुणनिर्भर- परापोहनात्मकस्वभावस्य परिणामेनोत्पद्यमानः पुद्गलादिपरद्रव्यं चेतयितृनिमित्तकेनात्मनः स्वभावस्य परिणामेनोत्पद्यमानमात्मनः स्वभावेनापोहतीति व्यवह्रियते
एवमयमात्मनो ज्ञानदर्शनचारित्रपर्यायाणां निश्चयव्यवहारप्रकारः । एवमेवान्येषां सर्वेषामपि
पर्यायाणां द्रष्टव्यः ।
svabhAvanA pariNAm vaDe UpajatI thakI, khaDI jene nimitta chhe evA potAnA ( – bhInt AdinA – ) svabhAvanA pariNAm vaDe UpajatA bhInt-Adi paradravyane, potAnA ( – khaDInA – ) svabhAvathI shvet kare chhe — em vyavahAr karavAmAn Ave chhe; tevI rIte jeno gnAnadarshanaguNathI bharelo, paranA apohanasvarUp svabhAv chhe evo chetayitA paN, pote pudgalAdi paradravyanA svabhAve nahi pariNamato thako ane pudgalAdi paradravyane potAnA svabhAve nahi pariNamAvato thako, pudgalAdi paradravya jene nimitta chhe evA potAnA gnAnadarshanaguNathI bharelA par-apohanAtmak ( – paranA tyAgasvarUp) svabhAvanA pariNAm vaDe Upajato thako, chetayitA jene nimitta chhe evA potAnA ( – pudgalAdinA – ) svabhAvanA pariNAm vaDe UpajatA pudgalAdi paradravyane, potAnA ( – chetayitAnA – ) svabhAvathI apohe chhe arthAt tyAge chhe — em vyavahAr karavAmAn Ave chhe.
e rIte A, AtmAnA gnAn-darshan-chAritra paryAyono nishchay-vyavahAr prakAr chhe. e ja pramANe bIjA paN samasta paryAyono nishchay-vyavahAr prakAr samajavo.
bhAvArtha — shuddhanayathI AtmAno ek chetanAmAtra svabhAv chhe. tenA pariNAm jANavun, dekhavun, shraddhavun, nivRutta thavun ityAdi chhe. tyAn nishchayanayathI vichAravAmAn Ave to AtmAne paradravyano gnAyak nathI kahI shakAto, darshak nathI kahI shakAto, shraddhAn karanAro nathI kahI shakAto, tyAg karanAro nathI kahI shakAto; kAraN ke paradravyane ane AtmAne nishchayathI kAI paN sambandh nathI. je gnAn, darshan, shraddhAn, tyAg ityAdi bhAvo chhe, te pote ja chhe; bhAv- bhAvakano bhed kahevo te paN vyavahAr chhe. nishchayathI bhAv ane bhAv karanArano bhed nathI.
have vyavahAranay viShe. vyavahAranayathI AtmAne paradravyano gnAtA, draShTA, shraddhA karanAr, tyAg karanAr kahevAmAn Ave chhe; kAraN ke paradravyane ane AtmAne nimittanaimittikabhAv chhe. gnAnAdi bhAvone paradravya nimitta thatun hovAthI vyavahArI jano kahe chhe ke — AtmA paradravyane
514