पूर्वागामिसमस्तकर्मविकला भिन्नास्तदात्वोदयात् ।
विन्दन्ति स्वरसाभिषिक्तभुवनां ज्ञानस्य सञ्चेतनाम् ।।२२३।।
bhAvArtha — gnAnano svabhAv gneyane jANavAno ja chhe, jem dIpakano svabhAv ghaTapaTAdine prakAshavAno chhe. evo vastusvabhAv chhe. gneyane jANavAmAtrathI gnAnamAn vikAr thato nathI. gneyone jANI, temane sArAn-narasAn mAnI, AtmA rAgIdveShI – vikArI thAy chhe te agnAn chhe. mATe AchAryadeve shoch karyo chhe ke — ‘vastuno svabhAv to Avo chhe, chhatAn A AtmA agnAnI thaIne rAgadveSharUpe kem pariName chhe? potAnI svAbhAvik udAsIn-avasthArUp kem raheto nathI?’ A pramANe AchAryadeve je shoch karyo chhe te yukta chhe, kAraN ke jyAn sudhI shubh rAg chhe tyAn sudhI prANIone agnAnathI dukhI dekhI karuNA Upaje chhe ane tethI shoch thAy chhe. 222.
have AgaLanA kathananI sUchanArUp kAvya kahe chhe —
shlokArtha — [राग-द्वेष-विभाव-मुक्त-महसः] jemanun tej rAgadveSharUp vibhAvathI rahit chhe, [नित्यं स्वभाव-स्पृशः] jeo sadA (potAnA chaitanyachamatkAramAtra) svabhAvane sparshanArA chhe, [पूर्व- आगामि-समस्त-कर्म-विकलाः] jeo bhUt kALanAn tem ja bhaviShya kALanAn samasta karmathI rahit chhe ane [तदात्व-उदयात्-भिन्नाः] jeo vartamAn kALanA karmodayathI bhinna chhe, [दूर-आरूढ-चरित्र- वैभव-बलात् ज्ञानस्य सञ्चेतनाम् विन्दन्ति] teo ( – evA gnAnIo – ) ati prabaL chAritranA vaibhavanA baLathI gnAnanI sanchetanAne anubhave chhe — [चञ्चत्-चिद्-अर्चिर्मयीं] ke je gnAn-chetanA chamakatI chaitanyajyotimay chhe ane [स्व-रस-अभिषिक्त-भुवनाम्] jeNe nij rasathI (potAnA gnAnarUp rasathI) samasta lokane sinchyo chhe.
bhAvArtha — jemane rAgadveSh gayA, potAnA chaitanyasvabhAvano angIkAr thayo ane atIt, anAgat tathA vartamAn karmanun mamatva gayun evA gnAnIo sarva paradravyathI judA thaIne chAritra angIkAr kare chhe. te chAritranA baLathI, karmachetanA ane karmaphaLachetanAthI judI je potAnI chaitanyanA pariNamanasvarUp gnAnachetanA tenun anubhavan kare chhe.
ahIn tAtparya Am jANavun — jIv pahelAn to karmachetanA ane karmaphaLachetanAthI bhinna potAnI gnAnachetanAnun svarUp Agam-pramAN, anumAn-pramAN ane svasamvedan-pramANathI jANe chhe ane tenun shraddhAn (pratIti) draDh kare chhe; e to avirat, deshavirat ane pramatta
532