28
मिह निहितपदानां हन्त हस्तावलम्बः ।
परविरहितमन्तः पश्यतां नैष किञ्चित् ।।५।।
bhAvArtha — jinavachan (vANI) syAdvAdarUp chhe. jyAn be nayone viShayano virodh chhe — jem ke je sat-rUp hoy te asat-rUp na hoy, ek hoy te anek na hoy, nitya hoy te anitya na hoy, bhedarUp hoy te abhedarUp na hoy, shuddha hoy te ashuddha na hoy ityAdi nayonA viShayomAn virodh chhe — tyAn jinavachan kathanchit vivakShAthI sat-asatrUp, ek- anekarUp, nitya-anityarUp, bhed-abhedarUp, shuddha-ashuddharUp je rIte vidyamAn vastu chhe te rIte kahIne virodh maTADI de chhe, jUThI kalpanA karatun nathI. te jinavachan dravyArthik ane paryAyArthik — e be nayomAn, prayojanavash shuddhadravyArthik nayane mukhya karIne tene nishchay kahe chhe ane ashuddhadravyArthikarUp paryAyArthikanayane gauN karI tene vyavahAr kahe chhe. — AvA jinavachanamAn je puruSh ramaN kare chhe te A shuddha AtmAne yathArtha pAme chhe; anya sarvathA-ekAntI sAnkhyAdik e AtmAne pAmatA nathI, kAraN ke vastu sarvathA ekAnt pakShano viShay nathI topaN teo ek ja dharmane grahaN karI vastunI asatya kalpanA kare chhe — je asatyArtha chhe, bAdhA sahit mithyA draShTi chhe. 4.
A rIte bAr gAthAomAn pIThikA (bhUmikA) chhe. have AchArya shuddhanayane pradhAn karI nishchay samyaktvanun svarUp kahe chhe. ashuddhanayanI (vyavahAranayanI) pradhAnatAmAn jIvAdi tattvonA shraddhAnane samyaktva kahyun chhe to ahIn e jIvAdi tattvone shuddhanay vaDe jANavAthI samyaktva thAy chhe em kahe chhe. tyAn TIkAkAr enI sUchanArUpe traN shlok kahe chhe; temAn pahelA shlokamAn em kahe chhe ke vyavahAranayane kathanchit prayojanavAn kahyo topaN te kAI vastubhUt nathI —
shlokArtha — [व्यवहरण-नयः] je vyavahAranay chhe te [यद्यपि] joke [इह प्राक्-पदव्यां] A pahelI padavImAn (jyAn sudhI shuddha svarUpanI prApti na thaI hoy tyAn sudhI) [निहित-पदानां] jemaNe potAno pag mAnDelo chhe evA puruShone, [हन्त] arere! [हस्तावलम्बः स्यात्] hastAvalamb tulya kahyo chhe, [तद्-अपि] topaN [चित्-चमत्कार-मात्रं पर-विरहितं परमं अर्थं अन्तः पश्यतां] je puruSho chaitanya-chamatkAr-mAtra, paradravyabhAvothI rahit (shuddhanayanA viShayabhUt) param ‘artha’ne