यः खलु पुद्गलद्रव्यादन्यत्वेनाविद्यमानरसगुणत्वात्, पुद्गलद्रव्यगुणेभ्यो भिन्नत्वेन स्वयमरसगुणत्वात्, परमार्थतः पुद्गलद्रव्यस्वामित्वाभावाद्द्रव्येन्द्रियावष्टम्भेनारसनात्, स्वभावतः क्षायोपशमिकभावाभावाद्भावेन्द्रियावलम्बेनारसनात्, सकलसाधारणैकसंवेदनपरिणामस्वभावत्वा- त्केवलरसवेदनापरिणामापन्नत्वेनारसनात्, सकलज्ञेयज्ञायकतादात्म्यस्य निषेधाद्रसपरिच्छेदपरिणत-
have shiṣhya pūchhe chhe ke e adhyavasānādi bhāvo chhe te jīv nathī to te ek, ṭaṅkotkīrṇa, paramārthasvarūp jīv kevo chhe? tenun lakṣhaṇ shun chhe? e prashnano uttar kahe chheḥ —
gāthārthaḥ — he bhavya! tun [जीवम्] jīvane [अरसम्] rasarahit, [अरूपम्] rūparahit, [अगन्धम्] gandharahit, [अव्यक्तं] avyakta arthāt indriyone gochar nathī evo, [चेतनागुणम्] chetanā jeno guṇ chhe evo, [अशब्दम्] shabdarahit, [अलिङ्गग्रहणं] koī chihnathī jenun grahaṇ nathī evo ane [अनिर्दिष्टसंस्थानम्] jeno koī ākār kahevāto nathī evo [जानीहि] jāṇ.
ṭīkāḥ — je jīv chhe te kharekhar pudgaladravyathī anya hovāthī temān rasaguṇ vidyamān nathī māṭe aras chhe. 1. pudgaladravyanā guṇothī paṇ bhinna hovāthī pote paṇ rasaguṇ nathī māṭe aras chhe. 2. paramārthe pudgaladravyanun svāmīpaṇun paṇ tene nahi hovāthī te dravyendriyanā ālamban vaḍe paṇ ras chākhato nathī māṭe aras chhe. 3. potānā svabhāvanī draṣhṭithī jovāmān āve to kṣhāyopashamik bhāvano paṇ tene abhāv hovāthī te bhāvendriyanā ālamban vaḍe paṇ ras chākhato nathī māṭe aras chhe. 4. sakal viṣhayonā visheṣhomān sādhāraṇ evā ek ja samvedanapariṇāmarūp teno svabhāv hovāthī te kevaḷ ek rasavedanāpariṇāmane pāmīne ras chākhato nathī māṭe aras chhe. 5. (tene samasta gneyonun gnān thāy chhe parantu) sakal gneyagnāyakanā tādātmyano (-ekarūp thavāno) niṣhedh hovāthī rasanā gnānarūpe pariṇamatān chhatān
98