Page 528 of 642
PDF/HTML Page 561 of 675
single page version
ନ କିଞ୍ଚିତ୍ ଅପି ଭଣିତଃ ] ତୁଝସେ କୁଛ ଭୀ ନହୀଂ କହା ହୈ; [ଅବୁଦ୍ଧଃ ] ତୂ ଅଜ୍ଞାନୀ ହୋତା ହୁଆ [କିଂ
ରୁଷ୍ଯସି ] କ୍ଯୋଂ ରୋଷ କରତା ହୈ ?
ହୋକର), [ଶ୍ରୋତ୍ରଵିଷଯମ୍ ଆଗତଂ ଶବ୍ଦମ୍ ] ଶ୍ରୋତ୍ର-ଇନ୍ଦ୍ରିଯକେ ଵିଷଯମେଂ ଆଯେ ହୁଏ ଶବ୍ଦକୋ [ଵିନିର୍ଗ୍ରହୀତୁଂ ନ
ଏତି ] ଗ୍ରହଣ କରନେକୋ (
[ଚକ୍ଷୁର୍ଵିଷଯମ୍ ଆଗତଂ ] ଚକ୍ଷୁ-ଇନ୍ଦ୍ରିଯକେ ଵିଷଯମେଂ ଆଯେ ହୁଏ [ରୂପମ୍ ] ରୂପକୋ [ଵିନିର୍ଗ୍ରହୀତୁଂ ନ ଏତି ]
ଗ୍ରହଣ କରନେକୋ ନହୀଂ ଜାତା
ଗଂଧମ୍ ] ଧ୍ରାଣଇନ୍ଦ୍ରିଯକେ ଵିଷଯମେଂ ଆଈ ହୁଈ ଗଂଧକୋ [ଵିନିର୍ଗ୍ରହୀତୁଂ ନ ଏତି ] (ଅପନେ ସ୍ଥାନସେ ଚ୍ଯୁତ ହୋକର)
ଗ୍ରହଣ କରନେ ନହୀଂ ଜାତା
ରସମ୍ ] ରସନା-ଇନ୍ଦ୍ରିଯକେ ଵିଷଯମେଂ ଆଯେ ହୁଯେ ରସକୋ (ଅପନେ ସ୍ଥାନସେ ଚ୍ଯୁତ ହୋକର), [ଵିନିର୍ଗ୍ରହୀତୁଂ ନ
ଏତି ] ଗ୍ରହଣ କରନେ ନହୀଂ ଜାତା
Page 529 of 642
PDF/HTML Page 562 of 675
single page version
ଆଗତଂ ସ୍ପର୍ଶମ୍ ] କାଯକେ (-ସ୍ପର୍ଶେନ୍ଦ୍ରିଯକେ) ଵିଷଯମେଂ ଆଯେ ହୁଏ ସ୍ପର୍ଶକୋ (ଅପନେ ସ୍ଥାନସେ ଚ୍ଯୁତ
ହୋକର), [ଵିନିର୍ଗ୍ରହୀତୁଂ ନ ଏତି ] ଗ୍ରହଣ କରନେ ନହୀଂ ଜାତା
ହୋକର), [ବୁଦ୍ଧିଵିଷଯମ୍ ଆଗତଂ ତୁ ଗୁଣମ୍ ] ବୁଦ୍ଧିକେ ଵିଷଯମେଂ ଆଯେ ହୁଏ ଗୁଣକୋ [ଵିନିର୍ଗ୍ରହୀତୁଂ ନ ଏତି ]
ଗ୍ରହଣ କରନେ ନହୀଂ ଜାତା
ହୋକର), [ବୁଦ୍ଧିଵିଷଯମ୍ ଆଗତଂ ଦ୍ରଵ୍ଯମ୍ ] ବୁଦ୍ଧିକେ ଵିଷଯମେଂ ଆଯେ ହୁଏ ଦ୍ରଵ୍ଯକୋ [ଵିନିର୍ଗ୍ରହୀତୁଂ ନ ଏତି ]
ଗ୍ରହଣ କରନେ ନହୀଂ ଜାତା
(କଲ୍ଯାଣକାରୀ ବୁଦ୍ଧିକୋ, ସମ୍ଯଗ୍ଜ୍ଞାନକୋ) ନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଆ ସ୍ଵଯଂ [ପରସ୍ଯ ଵିନିର୍ଗ୍ରହମନାଃ ] ପରକୋ ଗ୍ରହଣ
କରନେକା ମନ କରତା ହୈ
Page 530 of 642
PDF/HTML Page 563 of 675
single page version
ଯଥା ତଦସନ୍ନିଧାନେ ତଥା ତତ୍ସନ୍ନିଧାନେଽପି ସ୍ଵରୂପେଣୈଵ ପ୍ରକାଶତେ
ଵିକ୍ରିଯାଯୈ କଲ୍ପ୍ଯତେ
ଇତି ସ୍ଵଜ୍ଞାନେ ନାତ୍ମାନଂ ପ୍ରଯୋଜଯନ୍ତି, ନ ଚାତ୍ମାପ୍ଯଯଃକାନ୍ତୋପଲକୃଷ୍ଟାଯଃସୂଚୀଵତ୍ ସ୍ଵସ୍ଥାନାତ୍ପ୍ରଚ୍ଯୁତ୍ଯ ତାନ୍
ଜ୍ଞାତୁମାଯାତି; କିନ୍ତୁ ଵସ୍ତୁସ୍ଵଭାଵସ୍ଯ ପରେଣୋତ୍ପାଦଯିତୁମଶକ୍ଯତ୍ଵାତ୍ ପରମୁତ୍ପାଦଯିତୁମଶକ୍ତ ତ୍ଵାଚ୍ଚ ଯଥା
ତଦସନ୍ନିଧାନେ ତଥା ତତ୍ସନ୍ନିଧାନେଽପି ସ୍ଵରୂପେଣୈଵ ଜାନୀତେ
ମୁଝେ ପ୍ରକାଶିତ କର’, ଔର ଦୀପକ ଭୀ ଲୋହଚୁମ୍ବକ
ଇସଲିଯେ, ଦୀପକ ଜୈସେ ବାହ୍ଯପଦାର୍ଥକୀ ଅସମୀପତାମେଂ ଅପନେ ସ୍ଵରୂପସେ ହୀ ପ୍ରକାଶତା ହୈ
ପ୍ରକାଶତା ହୈ ଐସେ ଦୀପକକୋ, ଵସ୍ତୁସ୍ଵଭାଵସେ ହୀ ଵିଚିତ୍ର ପରିଣତିକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତା ହୁଆ ମନୋହର ଯା
ଅମନୋହର ଘଟପଟାଦି ବାହ୍ଯପଦାର୍ଥ କିଂଚିତ୍ମାତ୍ର ଭୀ ଵିକ୍ରିଯା ଉତ୍ପନ୍ନ ନହୀଂ କରତା
ସୂଂଘ, ତୂ ମୁଝେ ଚଖ, ତୂ ମୁଝେ ସ୍ପର୍ଶ କର, ତୂ ମୁଝେ ଜାନ,’ ଔର ଆତ୍ମା ଭୀ ଲୋହଚୁମ୍ବକ-ପାଷାଣସେ
ଖୀଂଚୀ ଗଈ ଲୋହେକୀ ସୁଈକୀ ଭାଁତି ଅପନେ ସ୍ଥାନସେ ଚ୍ଯୁତ ହୋକର ଉନ୍ହେଂ (
ଵସ୍ତୁସ୍ଵଭାଵ ପରକୋ ଉତ୍ପନ୍ନ ନହୀଂ କର ସକତା ଇସଲିଯେ, ଆତ୍ମା ଜୈସେ ବାହ୍ଯ ପଦାର୍ଥୋଂକୀ ଅସମୀପତାମେଂ
(ଅପନେ ସ୍ଵରୂପସେ ହୀ ଜାନତା ହୈ) ଉସୀପ୍ରକାର ବାହ୍ଯପଦାର୍ଥୋଂକୀ ସମୀପତାମେଂ ଭୀ ଅପନେ ସ୍ଵରୂପସେ ହୀ
ଜାନତା ହୈ
ଉତ୍ପନ୍ନ ନହୀଂ କରତେ
Page 531 of 642
PDF/HTML Page 564 of 675
single page version
ଯାଯାତ୍କାମପି ଵିକ୍ରିଯାଂ ତତ ଇତୋ ଦୀପଃ ପ୍ରକାଶ୍ଯାଦିଵ
ରାଗଦ୍ଵେଷମଯୀଭଵନ୍ତି ସହଜାଂ ମୁଂଚନ୍ତ୍ଯୁଦାସୀନତାମ୍
କରନେକେ ଲିଯେ (
ଜାନତା ହୈ
ପ୍ରକାଶିତ ହୋନେଵାଲେ ଦୀପକକୋ ଘଟପଟାଦି ପଦାର୍ଥ ଵିକାର ନହୀଂ କରତେ
ଦ୍ରଵ୍ଯକୋ ଜାନକର, ଉନ୍ହେଂ ଅଚ୍ଛା ବୁରା ମାନକର ରାଗ-ଦ୍ଵେଷ କରତା ହୈ, ଵହ ଅଜ୍ଞାନ ହୀ ହୈ
ଭୀ ଵିକ୍ରିଯାକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ନହୀଂ ହୋତା, [ଦୀପଃ ପ୍ରକାଶ୍ଯାତ୍ ଇଵ ] ଜୈସେ ଦୀପକ ପ୍ରକାଶ୍ଯ (
[କିମ୍ ସହଜାମ୍ ଉଦାସୀନତାମ୍ ମୁଂଚନ୍ତି, ରାଗଦ୍ଵେଷମଯୀଭଵନ୍ତି ] ଅପନୀ ସହଜ ଉଦାସୀନତାକୋ କ୍ଯୋଂ ଛୋଡ଼ତେ
ହୈଂ ତଥା ରାଗଦ୍ଵେଷମଯ କ୍ଯୋଂ ହୋତେ ହୈଂ ? (ଇସପ୍ରକାର ଆଚାର୍ଯଦେଵନେ ସୋଚ କିଯା ହୈ
Page 532 of 642
PDF/HTML Page 565 of 675
single page version
ପୂର୍ଵାଗାମିସମସ୍ତକର୍ମଵିକଲା ଭିନ୍ନାସ୍ତଦାତ୍ଵୋଦଯାତ୍
ଵିନ୍ଦନ୍ତି ସ୍ଵରସାଭିଷିକ୍ତ ଭୁଵନାଂ ଜ୍ଞାନସ୍ଯ ସଂଚେତନାମ୍
ରହତା ?’ ଇସ ପ୍ରକାର ଆଚାର୍ଯଦେଵନେ ଜୋ ସୋଚ କିଯା ହୈ ସୋ ଉଚିତ ହୀ ହୈ, କ୍ଯୋଂକି ଜବ ତକ ଶୁଭ ରାଗ ହୈ ତବ
ତକ ପ୍ରାଣିଯୋଂକୋ ଅଜ୍ଞାନସେ ଦୁଃଖୀ ଦେଖକର କରୁଣା ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋତୀ ହୈ ଔର ଉସସେ ସୋଚ ଭୀ ହୋତା ହୈ
[ପୂର୍ଵ-ଆଗାମି-ସମସ୍ତ-କର୍ମ-ଵିକଲାଃ ] ଜୋ ଭୂତକାଲକେ ତଥା ଭଵିଷ୍ଯକାଲକେ ସମସ୍ତ କର୍ମୋଂସେ ରହିତ
ହୈଂ ଔର [ତଦାତ୍ଵ-ଉଦଯାତ୍ ଭିନ୍ନାଃ ] ଜୋ ଵର୍ତମାନ କାଲକେ କର୍ମୋଦଯସେ ଭିନ୍ନ ହୈଂ, [ଦୂର-ଆରୂଢ-ଚରିତ୍ର-
ଵୈଭଵ-ବଲାତ୍ ଜ୍ଞାନସ୍ଯ ସଞ୍ଚେତନାମ୍ ଵିନ୍ଦନ୍ତି ] ଵେ (
ଲୋକକୋ ସୀଂଚା ହୈ
ହୋକର ଚାରିତ୍ର ଅଂଗୀକାର କରତେ ହୈଂ
ହୈ ଔର ଉସକା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ (ପ୍ରତୀତି) ଦୃଢ଼ କରତା ହୈ; ଯହ ତୋ ଅଵିରତ, ଦେଶଵିରତ, ଔର ପ୍ରମତ୍ତ ଅଵସ୍ଥାମେଂ
Page 533 of 642
PDF/HTML Page 566 of 675
single page version
ଚଢ଼କର, କେଵଲଜ୍ଞାନ ଉତ୍ପନ୍ନ କରକେ, ସାକ୍ଷାତ୍
ଆତ୍ମା ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନ ହୈ ଔର ଜୋ ଉଦଯମେଂ ଆଯେ ହୁଏ ଵର୍ତମାନ କର୍ମକା ମମତ୍ଵ ଛୋଡ଼େ ଵହ ଆତ୍ମା ଆଲୋଚନା
ହୈ; ସଦା ଐସେ ପ୍ରତିକ୍ରମଣ, ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନ ଔର ଆଲୋଚନାପୂର୍ଵକ ପ୍ରଵର୍ତମାନ ଆତ୍ମା ଚାରିତ୍ର ହୈ
ପରିଣମନ ଜ୍ଞାନକେ ସ୍ଵାମିତ୍ଵଭାଵସେ ହୋତା ହୈ, କର୍ମକେ ଔର କର୍ମଫଲକେ ସ୍ଵାମିତ୍ଵଭାଵସେ ନହୀଂ ହୋତା
Page 534 of 642
PDF/HTML Page 567 of 675
single page version
ଜୋ ଆତ୍ମା [ଆତ୍ମାନଂ ତୁ ] ଅପନେକୋ [ନିଵର୍ତଯତି ] ଦୂର ରଖତା ହୈ [ସଃ ] ଵହ ଆତ୍ମା [ପ୍ରତିକ୍ରମଣମ୍ ]
ପ୍ରତିକ୍ରମଣ କରତା ହୈ
[ଯଃ ] ଜୋ ଆତ୍ମା [ଚେତଯତେ ] ଚେତତା ହୈ
Page 535 of 642
PDF/HTML Page 568 of 675
single page version
ଉତ୍ତରକର୍ମକାରଣେଭ୍ଯୋ ଭାଵେଭ୍ଯୋଽତ୍ଯନ୍ତଂ ନିଵୃତ୍ତଃ, ଵର୍ତମାନଂ କର୍ମଵିପାକମାତ୍ମନୋଽତ୍ଯନ୍ତଭେଦେନୋପଲଭମାନଃ,
ସ୍ଵସ୍ମିନ୍ନେଵ ଖଲୁ ଜ୍ଞାନସ୍ଵଭାଵେ ନିରନ୍ତରଚରଣାଚ୍ଚାରିତ୍ରଂ ଭଵତି
ଚେତଯିତା ] ଵହ ଆତ୍ମା [ଖଲୁ ] ଵାସ୍ତଵମେଂ [ଚରିତ୍ରଂ ଭଵତି ] ଚାରିତ୍ର ହୈ
(ଭଵିଷ୍ଯକାଲକେ କର୍ମୋଂକୋ) ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନରୂପ କରତା ହୁଆ ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନ ହୈ; ଵହୀ ଆତ୍ମା, ଵର୍ତମାନ
କର୍ମଵିପାକକୋ ଅପନେସେ (
କରତା ହୁଆ, ପୂର୍ଵକର୍ମୋଂକେ କାର୍ଯରୂପ ଔର ଉତ୍ତରକର୍ମୋଂକେ କାରଣରୂପ ଭାଵୋଂସେ ଅତ୍ଯନ୍ତ ନିଵୃତ୍ତ ହୋତା ହୁଆ,
ଵର୍ତମାନ କର୍ମଵିପାକକୋ ଅପନେସେ (ଆତ୍ମାସେ) ଅତ୍ଯନ୍ତ ଭେଦପୂର୍ଵକ ଅନୁଭଵ କରତା ହୁଆ, ଅପନେମେଂ ହୀ
କରନା ସୋ ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନ ହୈ ଔର ଵର୍ତମାନ ଦୋଷସେ ଆତ୍ମାକୋ ପୃଥକ୍ କରନା ସୋ ଆଲୋଚନା ହୈ
ତ୍ରିକାଲକେ କର୍ମୋଂସେ ଅପନେକୋ ଭିନ୍ନ ଜାନତା ହୈ, ଶ୍ରଦ୍ଧା କରତା ହୈ ଔର ଅନୁଭଵ କରତା ହୈ, ଵହ ଆତ୍ମା
ସ୍ଵଯଂ ହୀ ପ୍ରତିକ୍ରମଣ ହୈ, ସ୍ଵଯଂ ହୀ ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନ ହୈ ଔର ସ୍ଵଯଂ ହୀ ଆଲୋଚନା ହୈ
ନିଶ୍ଚଯଚାରିତ୍ର ହୈ
Page 536 of 642
PDF/HTML Page 569 of 675
single page version
ପ୍ରକାଶତେ ଜ୍ଞାନମତୀଵ ଶୁଦ୍ଧମ୍
ବୋଧସ୍ଯ ଶୁଦ୍ଧିଂ ନିରୁଣଦ୍ଧି ବନ୍ଧଃ
ହୋତା ହୈ
ସଂଚେତନାସେ [ବନ୍ଧଃ ଧାଵନ୍ ] ବଂଧ ଦୌଡ଼ତା ହୁଆ [ବୋଧସ୍ଯ ଶୁଦ୍ଧିଂ ନିରୁଣଦ୍ଧି ] ଜ୍ଞାନକୀ ଶୁଦ୍ଧତାକୋ ରୋକତା
ହୈ, ଅର୍ଥାତ୍ ଜ୍ଞାନକୀ ଶୁଦ୍ଧତା ନହୀଂ ହୋନେ ଦେତା
Page 537 of 642
PDF/HTML Page 570 of 675
single page version
ଫି ରସେ ଭୀ [ଅଷ୍ଟଵିଧମ୍ ତତ୍ ] ଆଠ ପ୍ରକାରକେ କର୍ମକୋ
ତତ୍ ] ଆଠ ପ୍ରକାରକେ କର୍ମକୋ
Page 538 of 642
PDF/HTML Page 571 of 675
single page version
କର୍ମଫଲଚେତନା
ନାଟଯିତ୍ଵା ସ୍ଵଭାଵଭୂତା ଭଗଵତୀ ଜ୍ଞାନଚେତନୈଵୈକା ନିତ୍ଯମେଵ ନାଟଯିତଵ୍ଯା
କର୍ମଚେତନା ହୈ; ଔର ଜ୍ଞାନସେ ଅନ୍ଯମେଂ ଐସା ଚେତନା କି ‘ଇସେ ମୈଂ ଭୋଗତା ହୂଁ’, ଵହ କର୍ମଫଲଚେତନା ହୈ
ଉସସେ କର୍ମୋକା ବନ୍ଧ ହୋତା ହୈ)
ଔର
Page 539 of 642
PDF/HTML Page 572 of 675
single page version
୭
ମେ ଦୁଷ୍କୃତମିତି ୯
ତବ ଜୀଵନେ ଉସକେ ପ୍ରତିକା ମମତ୍ଵ ଛୋଡ଼ା, ଯହୀ ଉସକା ମିଥ୍ଯା କରନା ହୈ)
ମିଥ୍ଯା ହୋ
Page 540 of 642
PDF/HTML Page 573 of 675
single page version
ଦୁଷ୍କୃତମିତି ୧୯
ମେରା ଦୁଷ୍କୃତ ମିଥ୍ଯା ହୋ
ମେରା ଦୁଷ୍କୃତ ମିଥ୍ଯା ହୋ
Page 541 of 642
PDF/HTML Page 574 of 675
single page version
ହୋ
ହୋ
ହୋ
Page 542 of 642
PDF/HTML Page 575 of 675
single page version
ହୋ
ହୋ
Page 543 of 642
PDF/HTML Page 576 of 675
single page version
ଏକ ଲଗାଯା ହୈ
ଲଗାଯେ ହୈଂ
ଫି ର ମନ, ଵଚନ, କାଯମେଂସେ ଦୋ ଲିଯେ ହୈଂ ଯହ ବତାନେକେ ଲିଯେ ‘୩’ କେ ପାସ ‘୨’ କା ଅଂକ ରଖନା ଚାହିଏ
Page 544 of 642
PDF/HTML Page 577 of 675
single page version
କର୍ମୋସେଂ ରହିତ) ଚୈତନ୍ଯସ୍ଵରୂପ ଆତ୍ମାମେଂ ଆତ୍ମାସେ ହୀ (
ଅନୁଭଵ କରେ, ଇସକୀ ଯହ ଵିଧି ହୈ
ଉସେ ଭୋଗନେକା ଅଭିପ୍ରାଯ ନହୀଂ ରହା; ଉସ ସମଯ, ଭୂତ କାଲମେଂ ଜୋ ଧନ କମାଯା ଥା ଵହ ନହୀଂ
କମାନେକେ ସମାନ ହୀ ହୈ; ଇସୀପ୍ରକାର, ଜୀଵନେ ପହଲେ କର୍ମ ବନ୍ଧ କିଯା ଥା; ଫି ର ଜବ ଉସେ
ଅହିତରୂପ ଜାନକର ଉସକେ ପ୍ରତି ମମତ୍ଵ ଛୋଡ଼ ଦିଯା ଔର ଉସକେ ଫଲମେଂ ଲୀନ ନ ହୁଆ, ତବ
ଭୂତକାଲମେଂ ଜୋ କର୍ମ ବାଁଧା ଥା ଵହ ନହୀଂ ବାଁଧନେକେ ସମାନ ମିଥ୍ଯା ହୀ ହୈ
Page 545 of 642
PDF/HTML Page 578 of 675
single page version
Page 546 of 642
PDF/HTML Page 579 of 675
single page version
Page 547 of 642
PDF/HTML Page 580 of 675
single page version
ହୁଆ) କର୍ମ [ସକଲମ୍ ଆଲୋଚ୍ଯ ] ଉସ ସବକୀ ଆଲୋଚନା କରକେ (