yo hi nAmAnAdimohonmattatayAtyantamapratibuddha san nirviNNen guruNAnavaratan prati- bodhyamAna kathanchanApi pratibudhya nijakaratalavinyastavismRutachAmIkarAvalokananyAyen parameshvar- mAtmAnan gnAtvA shraddhAyAnucharya cha samyagekAtmArAmo bhUta sa khalvahamAtmAtmapratyakShan chinmAtran jyoti, samastakramAkramapravartamAnavyAvahArikabhAvai chinmAtrAkAreNAbhidyamAnatvAdeka, nArakAdi- jIvavisheShAjIvapuNyapApAsravasamvaranirjarAbandhamokShalakShaNavyAvahArikanavatattvebhya TankotkIrNaikagnAyak- svabhAvabhAvenAtyantaviviktatvAt shuddha, chinmAtratayA sAmAnyavisheShopayogAtmakatAnatikramaNAddarshan- gnAnamaya, sparsharasagandhavarNanimittasamvedanapariNatatvepi sparshAdirUpeN svayamapariNamanAt paramArthata sadaivArUpI, iti pratyagayan svarUpan sanchetayamAna pratapAmi . evan pratapatashcha mam bahirvichitra-
gAthArtha : — darshanagnAnachAritrarUp pariNat AtmA yah jAnatA hai ki — [khalu ] nishchayase [aham ] main [eka ] ek hUn, [shuddha ] shuddha hUn, [darshanagnAnamaya ] darshanagnAnamay hUn, [sadA arUpI ] sadA arUpI hUn; [kinchit api anyat ] kinchitmAtra bhI anya paradravya [paramANumAtram api ] paramANumAtra bhI [mam na api asti ] merA nahIn hai yah nishchay hai .
TIkA : — jo, anAdi moharUp agnAnase unmattatAke kAraN atyanta apratibuddha thA aur virakta guruse nirantar samajhAye jAne par jo kisI prakArase samajhakar, sAvadhAn hokar, jaise koI (puruSh) muTThImen rakhe hue soneko bhUl gayA ho aur phi ra smaraN karake us soneko dekhe is nyAyase, apane parameshvar (sarva sAmarthyake dhArak) AtmAko bhUl gayA thA use jAnakar, usakA shraddhAn kar aur usakA AcharaN karake ( – usamen tanmay hokar) jo samyak prakArase ek AtmArAm huA, vah main aisA anubhav karatA hUn ki – main chaitanyamAtra jyotirUp AtmA hUn ki jo mere hI anubhavase pratyakSha gnAt hotA hai; chinmAtra AkArake kAraN main samasta kramarUp tathA akramarUp pravartamAn vyAvahArik bhAvonse bhedarUp nahIn hotA, isaliye main ek hUn; nArak Adi jIvake visheSh, ajIv, puNya, pAp, Asrav, samvar, nirjarA, bandha aur mokShasvarUp jo vyAvahArik nav tattva hain unase, TankotkIrNa ek gnAyakasvabhAvarUp bhAvake dvArA, atyanta bhinna hUn, isaliye main shuddha hUn; chinmAtra honese sAmAnya-visheSh upayogAtmakatAkA ullanghan nahIn karatA, isaliye main darshanagnAnamay hUn; sparsha, ras, gandh, varNa jisakA nimitta hai aise samvedanarUp pariNamit hone par bhI sparshAdirUp svayam pariNamit nahIn huA, isaliye paramArthase main sadA hI
82