Samaysar-Hindi (English transliteration). Kalash: 37.

< Previous Page   Next Page >


Page 109 of 642
PDF/HTML Page 142 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
jIv-ajIv adhikAr
109

vipAkakramanivRuttilakShaNAni sanyamalabdhisthAnAni tAni sarvANyapi na santi jIvasya, pudgaladravya- pariNAmamayatve satyanubhUterbhinnatvAt . yAni paryAptAparyAptabAdarasUkShmaikendriyadvIndriyatrIndriy- chaturindriyasangnyasangnipanchendriyalakShaNAni jIvasthAnAni tAni sarvANyapi na santi jIvasya, pudgaladravyapariNAmamayatve satyanubhUterbhinnatvAt . yAni mithyAdRuShTisAsAdanasamyagdRuShTisamyagmithyA- dRuShTayasanyatasamyagdRuShTisanyatAsanyatapramattasanyatApramattasanyatApUrvakaraNopashamakakShapakAnivRuttibAdarasAmp- rAyopashamakakShapakasUkShmasAmparAyopashamakakShapakopashAntakaShAyakShINakaShAyasayogakevalyayogakevali- lakShaNAni guNasthAnAni tAni sarvANyapi na santi jIvasya, pudgaladravyapariNAmamayatve satyanubhUterbhinnatvAt .

(shAlinI)
varNAdyA vA rAgamohAdayo vA
bhinnA bhAvA sarva evAsya punsa
tenaivAntastattvata pashyatomI
no dRuShTA syurdRuShTamekan paran syAt
..37..

kyonki vah pudgaladravyake pariNAmamay honese (apanI) anubhUtise bhinna hai . 27 . paryApta evan aparyApta aise bAdar aur sUkShma ekendriy, dvIndriy, trIndriy, chaturindriy, sangnI aur asangnI panchendriy jinake lakShaN hain aise jo jIvasthAn ve sarva hI jIvake nahIn hain, kyonki vah pudgaladravyake pariNAmamay honese (apanI) anubhUtise bhinna hai . 28 . mithyAdRuShTi, sAsAdanasamyagdRuShTi, samyagmithyAdRuShTi, asanyatasamyagdRuShTi, sanyatAsanyat, pramattasanyat, apramattasanyat, apUrvakaraN upashamak tathA kShapak, anivRuttibAdarasAmparAyupashamak tathA kShapak, sUkShmasAmparAyupashamak tathA kShapak, upashAntakaShAy, kShINakaShAy, sayogakevalI aur ayogakevalI jinakA lakShaN hain aise jo guNasthAn ve sarva hI jIvake nahIn hain, kyonki vah pudgaladravyake pariNAmamay honese (apanI) anubhUtise bhinna hain . 29 . (isaprakAr ye samasta hI pudgaladravyake pariNAmamay bhAv hain; ve sab, jIvake nahIn hain . jIv to paramArthase chaitanyashaktimAtra hai .)..50 se 55.. ab isI arthakA kalasharUp kAvya kahate hain :

shlokArtha :[varNa-AdyA ] jo varNAdik [vA ] athavA [rAg-moh-Adaya vA ] rAgamohAdik [bhAvA ] bhAv kahe [sarve ev ] ve sab hI [asya punsa ] is puruSh (AtmA)se [bhinnA ] bhinna hain, [ten ev ] isaliye [antatattvata pashyata ] antardRuShTise dekhanevAleko [amI no dRuShTA syu ] yah sab dikhAI nahIn dete, [ekan paran dRuShTan syAt ] mAtra ek sarvopari tattva hI dikhAI