Samaysar-Hindi (English transliteration). Gatha: 87.

< Previous Page   Next Page >


Page 161 of 642
PDF/HTML Page 194 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
kartA-karma adhikAr
161
michchhattan puN duvihan jIvamajIvan tahev aNNANan .
aviradi jogo moho kohAdIyA ime bhAvA ..87..
mithyAtvan punardvividhan jIvojIvastathaivAgnAnam .
aviratiryogo moha krodhAdyA ime bhAvA ..87..

mithyAdarshanamagnAnamaviratirityAdayo hi bhAvA te tu pratyekan mayUramukurandavajjIvAjIvAbhyAn bhAvyamAnatvAjjIvAjIvau . tathA hiyathA nIlaharitapItAdayo bhAvA svadravyasvabhAvatven mayUreN bhAvyamAnA mayUr ev, yathA cha nIlaharitapItAdayo bhAvA svachchhatAvikAramAtreN mukuranden bhAvyamAnA mukuranda ev, tathA mithyAdarshanamagnAnamaviratirityAdayo bhAvA svadravyasvabhAvatvenAjIven bhAvyamAnA ajIv ev, tathaiv cha mithyAdarshanamagnAnamaviratirityAdayo bhAvAshchaitanyavikAramAtreN

mithyAtva jIv ajIv dovidh, ubhayavidh agnAn hai .
aviramaN, yog ru moh aru krodhAdi ubhay prakAr hai ..87..

gAthArtha :[puna ] aur, [mithyAtvan ] jo mithyAtva kahA hai vah [dvividhan ] do prakArakA hai[jIva ajIva ] ek jIvamithyAtva aur ek ajIvamithyAtva; [tathA ev ] aur isIprakAr [agnAnam ] agnAn, [avirati ] avirati, [yoga ] yog, [moha ] moh tathA [krodhAdyA ] krodhAdi kaShAy[ime bhAvA ] yah (sarva) bhAv jIv aur ajIvake bhedase do- do prakArake hain .

TIkA :mithyAdarshan, agnAn, avirati ityAdi jo bhAv hain ve pratyek, mayUr aur darpaNakI bhAnti, ajIv aur jIvake dvArA bhAye jAte hain, isaliye ve ajIv bhI hain aur jIv bhI hain . ise dRuShTAntase samajhAte hain :jaise gaharA nIlA, harA, pIlA Adi (varNarUp) bhAv jo ki morake apane svabhAvase morake dvArA bhAye jAte hain (banate hain, hote hain) ve mor hI hain aur (darpaNamen pratibimbarUpase dikhAI denevAlA) gaharA nIlA, harA, pIlA ityAdi bhAv jo ki (darpaNakI) svachchhatAke vikAramAtrase darpaNake dvArA bhAye jAte hain ve darpaN hI hain; isIprakAr mithyAdarshan, agnAn, avirati ityAdi bhAv jo ki ajIvake apane dravyasvabhAvase ajIvake dvArA bhAye jAte hain ve ajIv hI hain aur mithyAdarshan, agnAn, avirati ityAdi bhAv jo ki chaitanyake vikAramAtrase jIvake dvArA gAthA 86men dvikriyAvAdIko mithyAdRuShTi kahA thA usake sAth sambandha karaneke liye yahAn ‘puna’ shabda hai .

21