sAro ya samayasya bhAti nibhRutairAsvAdyamAna svayam .
gnAnan darshanamapyayan kimathavA yatkinchanaikopyayam ..93..
dUrAdev vivekanimnagamanAnnIto nijaughan balAt .
Atmanyev sadA gatAnugatatAmAyAtyayan toyavat ..94..
ab, isI arthakA kalasharUp kAvya kahate hain : —
shlokArtha : — [nayAnAn pakShai vinA ] nayonke pakShonke rahit, [achalan avikalpabhAvam ] achal nirvikalpabhAvako [AkrAman ] prApta hotA huA [ya samayasya sAra bhAti ] jo samayakA (AtmAkA) sAr prakAshit hotA hai [sa eSha ] vah yah samayasAr (shuddha AtmA) — [nibhRutai svayam AsvAdyamAna ] jo ki nibhRut (nishchal, AtmalIn) puruShonke dvArA svayam AsvAdyamAn hai ( – anubhavamen AtA hai) vah — [vignAn-ek-rasa bhagavAn ] vignAn hI jisakA ek ras hai aisA bhagavAn hai, [puNya purANa pumAn ] pavitra purAN puruSh hai; chAhe [gnAnan darshanam api ayan ] gnAn kaho yA darshan vah yah (samayasAr) hI hai; [athavA kim ] athavA adhik kyA kahen ? [yat kinchan api ayam eka ] jo kuchh hai so yah ek hI hai ( – mAtra bhinna-bhinna nAmase kahA jAtA hai) .93.
ab yah kahate hain ki yah AtmA gnAnase chyut huA thA so gnAnamen hI A milatA hai .
shlokArtha : — [toyavat ] jaise pAnI apane samUhase chyut hotA huA dUr gahan vanamen bah rahA ho use dUrase hI DhAlavAle mArgake dvArA apane samUhakI or balapUrvak moD diyA jAye; to phi ra vah pAnI, pAnIko pAnIke samUhakI or khInchatA huA pravAharUp hokar, apane samUhamen A milatA hai; isIprakAr [ayan ] yah AtmA [nij-oghAt chyuta ] apane vignAnaghanasvabhAvase chyut hokar [bhUri-vikalpa-jAl-gahane dUran bhrAmyan ] prachur vikalpajAlonke gahan vanamen dUr paribhramaN kar rahA thA use [dUrAt ev ] dUrase hI [vivek-nimna-gamanAt ] vivekarUpI DhAlavAle mArga dvArA [nij-oghan balAt nIta ] apane vignAnaghanasvabhAvakI or balapUrvak moD diyA gayA; isalie
230