yastu vetti sa tu vetti kevalam .
yastu vetti na karoti sa kvachit ..96..
ek vignAnarasavAlA hI anubhavamen AtA hai aisA vah AtmA, [AtmAnam Atmani ev Aharan ]
AtmAko AtmAmen hI khInchatA huA (arthAt gnAn gnAnako khInchatA huA pravAharUp hokar), [sadA
gatAnugatatAm AyAti] sadA vignAnaghanasvabhAvamen A milatA hai .
bhAvArtha : — jaise pAnI, apane (pAnIke) nivAsasthalase kisI mArgase bAhar nikalakar vanamen anek sthAnon par bah nikale; aur phi ra kisI DhAlavAle mArga dvArA, jyonkA tyon apane nivAs-sthAnamen A mile; isIprakAr AtmA bhI mithyAtvake mArgase svabhAvase bAhar nikalakar vikalponke vanamen bhramaN karatA huA kisI bhedagnAnarUpI DhAlavAle mArga dvArA svayam hI apaneko khInchatA huA apane vignAnaghanasvabhAvamen A milatA hai .94.
ab kartAkarma adhikArakA upasanhAr karate hue, kuchh kalasharUp kAvya kahate hain; unamense pratham kalashamen kartA aur karmakA sankShipta svarUp kahate hain : —
shlokArtha : — [vikalpaka paran kartA ] vikalpa karanevAlA hI keval kartA hai aur [vikalpa kevalam karma ] vikalpa hI keval karma hai; (anya koI kartA-karma nahIn hai;) [savikalpasya ] jo jIv vikalpasahit hai usakA [kartRukarmatvan ] kartAkarmapanA [jAtu ] kabhI [nashyati na ] naShTa nahIn hotA .
bhAvArtha : — jab tak vikalpabhAv hai tab tak kartAkarmabhAv hai; jab vikalpakA abhAv ho jAtA hai tab kartAkarmabhAvakA bhI abhAv ho jAtA hai .95.
ab kahate hain ki jo karatA hai so karatA hI hai, aur jo jAnatA hai so jAnatA hI hai : —
shlokArtha : — [ya karoti sa kevalan karoti ] jo karatA hai so keval karatA hI hai [tu ]