Samaysar-Hindi (English transliteration). Gatha: 154 Kalash: 105.

< Previous Page   Next Page >


Page 247 of 642
PDF/HTML Page 280 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
puNya-pAp adhikAr
247
(shikhariNI)
yadetad gnAnAtmA dhruvamachalamAbhAti bhavanan
shivasyAyan hetu svayamapi yatastachchhiv iti
.
atonyadbandhasya svayamapi yato bandha iti tat
tato gnAnAtmatvan bhavanamanubhUtirhi vihitam
..105..
ath punarapi puNyakarmapakShapAtina pratibodhanAyopakShipati
paramaTThabAhirA je te aNNANeN puNNamichchhanti .
sansAragamaNahedun vi mokkhahedun ajANantA ..154..
paramArthabAhyA ye te agnAnen puNyamichchhanti .
sansAragamanahetumapi mokShahetumajAnanta ..154..

bhAvArtha :gnAnarUp pariNaman hI mokShakA kAraN hai aur agnAnarUp pariNaman hI bandhakA kAraN hai; vrat, niyam, shIl, tap ityAdi shubh bhAvarUp shubhakarma kahIn mokShake kAraN nahIn hain, gnAnarUp pariNamit gnAnIke ve shubh karma na hone par bhI vah mokShako prApta karatA hai; tathA agnAnarUp pariNamit agnAnIke ve shubh karma hone par bhI vah bandhako prApta karatA hai ..153..

ab isI arthakA kalasharUp kAvya kahate hain :

shlokArtha :[yad etad dhruvam achalam gnAnAtmA bhavanam AbhAti ] jo yah gnAnasvarUp AtmA dhruvarUpase aur achalarUpase gnAnasvarUp hotA huApariNamatA huA bhAsit hotA hai [ayan shivasya hetu ] vahI mokShakA hetu hai, [yata ] kyonki [tat svayam api shiva iti ] vah svayamev mokShasvarUp hai; [ata anyat ] usake atirikta jo anya kuchh hai [bandhasya ] vah bandhakA hetu hai, [yata ] kyonki [tat svayam api bandha iti ] vah svayamev bandhasvarUp hai . [tata ] isaliye [gnAnAtmatvan bhavanam ] gnAnasvarUp honekA (gnAnasvarUp pariNamit honekA) arthAt [anubhUti hi ] anubhUti ka ranekA hI [vihitam ] Agamamen vidhAn hai .105.

ab phi ra bhI, puNyakarmake pakShapAtIko samajhAneke liye usakA doSh batalAte hain :

paramArthabAhir jIvagaN, jAnen na hetU mokShakA .
agnAnase ve puNya ichchhen, hetu jo sansArakA ..154..

gAthArtha :[ye ] jo [paramArthabAhyA ] paramArthase bAhya hain [te ] ve [mokShahetum ] mokShake