mUlonmUlan sakalamapi tatkarma kRutvA balen .
gnAnajyoti kavalitatama projjajRumbhe bhareN ..112..
kitane hI log paramArthabhUt gnAnasvarUp AtmAko to jAnate nahIn aur vyavahAr darshan- charitrarUp kriyAkAnDake ADambarako mokShakA kAraN jAnakar usamen tatpar rahate hain — usakA pakShapAt karate hain . aise karmanayake pakShapAtI log — jo ki gnAnako to nahIn jAnate aur karmanayamen hI khedakhinna hain ve — sansAramen DUbate hain .
aur kitane hI log AtmasvarUpako yathArtha nahIn jAnate tathA sarvathA ekAntavAdI mithyAdRuShTiyonke upadeshase athavA apane Ap hI antarangamen gnAnakA svarUp mithyA prakArase kalpit karake usamen pakShapAt karate hain . ve apanI pariNatimen kinchitmAtra bhI parivartan hue binA apaneko sarvathA abandha mAnate hain aur vyavahAr darshanachAritrake kriyAkANDako nirarthak jAnakar chhoD dete hain . aise gnAnanayake pakShapAtI log jo ki svarUpakA koI puruShArtha nahIn karate aur shubh pariNAmonko chhoDakar svachchhandI hokar viShay-kaShAyamen vartate hain ve bhI sansArasamudramen DUbate hain .
mokShamArgI jIv gnAnarUp pariNamit hote hue shubhAshubh karmako hey jAnate hain aur shuddha pariNatiko hI upAdey jAnate hain . ve mAtra ashubh karmako hI nahIn, kintu shubh karmako bhI chhoDakar, svarUpamen sthir honeke liye nirantar udyamI rahate hain — ve sampUrNa svarUpasthiratA hone tak usakA puruShArtha karate hI rahate hain . jab tak, puruShArthakI apUrNatAke kAraN, shubhAshubh pariNAmonse chhUTakar svarUpamen sampUrNatayA sthir nahIn huA jA sakatA tab tak – yadyapi svarUpasthiratAkA Antarik-Alamban (antasAdhan) to shuddha pariNati svayam hI hai tathApi — AntarikaAlamban lenevAleko jo bAhya AlambanarUp kahe jAte hain aise (shuddha svarUpake vichAr Adi) shubh pariNAmommen ve jIv heyabuddhise pravartate hain, kintu shubh karmonko nirarthak mAnakar tathA chhoDakar svachchhandatayA ashubh karmommen pravRutta honekI buddhi unhen kabhI nahIn hotI . aise ekAnta abhiprAy rahit jIv karmakA nAsh karake, sansArase nivRutta hote hain .111.
ab puNya-pAp adhikArako pUrNa karate hue AchAryadev gnAnakI mahimA karate hain : —
shlokArtha : — [pItamohan ] moharUpI madirAke pInese [bhram-ras-bharAt bhedonmAdan nATayat ] bhramarasake bhArase (atishayapanese) shubhAshubh ka rmake bhedarUpI unmAdako jo nachAtA hai [tat sak lam api ka rma ] aise samasta ka rmako [balen ] apane bal dvArA [mUlonmUlan kRutvA ] samUl ukhADakar