Samaysar-Hindi (English transliteration). Kalash: 127.

< Previous Page   Next Page >


Page 293 of 642
PDF/HTML Page 326 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
samvar adhikAr
293
sognAnamayAdbhAvAdagnAnamay ev bhAvo bhavatIti kRutvA pratyagrakarmAsravaNanimittasya rAgadveSh-
mohasantAnasyAnirodhAdashuddhamevAtmAnan prApnoti
. ata shuddhAtmopalambhAdev samvara .
(mAlinI)
yadi kathamapi dhArAvAhinA bodhanen
dhruvamupalabhamAna shuddhamAtmAnamAste
.
tadayamudayadAtmArAmamAtmAnamAtmA
parapariNatirodhAchchhuddhamevAbhyupaiti
..127..

agnAnamay bhAv hI hotA hai’ is nyAyake anusAr naye karmonke AsravaNakA nimitta jo rAgadveShamohakI santati usakA nirodh na honese, ashuddha AtmAko hI prApta karatA hai . ata shuddha AtmAkI upalabdhise (anubhavase) hI samvar hotA hai .

bhAvArtha :jo jIv akhaNDadhArAvAhI gnAnase AtmAko nirantar shuddha anubhav kiyA karatA hai usake rAgadveShamoharUp bhAvAsrav rukate hain, isaliye vah shuddha AtmAko prApta karatA hai; aur jo jIv agnAnase AtmAkA ashuddha anubhav karatA hai usake rAgadveShamoharUp bhAvAsrav nahIn rukate, isaliye vah ashuddha AtmAko hI prApta karatA hai . isaprakAr siddha huA ki shuddha AtmAkI upalabdhise (anubhavase) hI samvar hotA hai ..186..

ab isI arthakA kalasharUp kAvya kahate hain :

shlokArtha :[yadi ] yadie [ka tham api ] kisI bhI prakArase (tIvra puruShArtha karake) [dhArAvAhinA bodhanen ] dhArAvAhI gnAnase [shuddham AtmAnam ] shuddha AtmAko [dhruvam upalabhamAna Aste ] nishchalatayA anubhav kiyA ka re [tat ] to [ayam AtmA ] yah AtmA, [udayat-Atma- ArAmam AtmAnam ] jisakA AtmAnand pragaT hotA jAtA hai (arthAt jisakI AtmasthiratA baDhatI jAtI hai) aise AtmAko [par-pariNati-rodhAt ] parapariNatike nirodhase [shuddham ev abhyupaiti ] shuddha hI prApta ka ratA hai

.

bhAvArtha :dhArAvAhI gnAnake dvArA shuddha AtmAkA anubhav karanese rAgadveShamoharUp parapariNatikA (bhAvAsravonkA) nirodh hotA hai aur usase shuddha AtmAkI prApti hotI hai .

dhArAvAhI gnAnakA artha hai pravAharUpagnAnakhaNDa rahanevAlA gnAn . vah do prakArase kahA jAtA hai :ek to, jisamen bIchamen mithyAgnAn na Aye aisA samyaggnAn dhArAvAhI gnAn hai . dUsarA, ek hI gneyamen upayogake upayukta rahanekI apekShAse gnAnakI dhArAvAhikatA kahI jAtI hai, arthAt jahAn tak upayog ek gneyamen upayukta rahatA hai vahAn tak dhArAvAhI gnAn kahalAtA hai; isakI sthiti