daviratamanubhAvyavyAptikalmAShitAyA .
bhAvArtha : — yahAn mangalake liye shuddha AtmAko namaskAr kiyA hai . yadi koI yah prashna kare ki kisI iShTadevakA nAm lekar namaskAr kyon nahIn kiyA ? to usakA samAdhAn is prakAr hai : — vAstavamen iShTadevakA sAmAnya svarUp sarvakarmarahit, sarvagna, vItarAg, shuddha AtmA hI hai, isaliye is adhyAtmagranthamen ‘samayasAr’ kahanese isamen iShTadevakA samAvesh ho gayA . tathA ek hI nAm lenemen anyamatavAdI matapakShakA vivAd karate hain un sabakA nirAkaraN, samayasArake visheShaNonse kiyA hai . aur anyavAdIjan apane iShTadevakA nAm lete hain usamen iShTa shabdakA artha ghaTit nahIn hotA, usamen anek bAdhAen AtI hain, aur syAdvAdI jainonko to sarvagna vItarAgI shuddha AtmA hI iShTa hai . phi ra chAhe bhale hI us iShTadevako paramAtmA kaho, paramajyoti kaho, parameshvar, parabrahma, shiv, niranjan, niShkalank, akShay, avyay, shuddha, buddha, avinAshI, anupam, achchhedya, abhedya, paramapuruSh, nirAbAdh, siddha, satyAtmA, chidAnand, sarvagna, vItarAg, arhat, jin, Apta, bhagavAn, samayasAr ityAdi hajAro nAmonse kaho; ve sab nAm kathanchit satyArtha hain . sarvathA ekAntavAdiyonko bhinna nAmommen virodh hai, syAdvAdIko koI virodh nahIn hai . isaliye arthako yathArtha samajhanA chAhie .
ab sarasvatIko namaskAr karate hain —
shlokArtha : — [anekAntamayI mUrti ] jinamen anek anta (dharma) hain aise jo gnAn tathA vachan usamayI mUrti [nityam ev ] sadA hI [prakAshatAm ] prakAsharUp ho . kaisI hai vah mUrti ? [anantadharmaNa pratyagAtmana tattvan ] jo ananta dharmomvAlA hai aur jo paradravyonse tathA paradravyonke guNaparyAyonse bhinna evan paradravyake nimittase honevAle apane vikAronse kathanchit bhinna ekAkAr hai aise AtmAke tattvako, arthAt asAdhAraN — sajAtIy vijAtIy dravyonse vilakShaN — nijasvarUpako, [pashyantI ] vah mUrti avalokan karatI hai .
bhAvArtha : — yahAn sarasvatIkI mUrtiko AshIrvachanarUpase namaskAr kiyA hai . laukikamen jo sarasvatIkI mUrti prasiddha hai vah yathArtha nahIn hai, isaliye yahAn usakA yathArtha varNan kiyA hai . samyakgnAn hI sarasvatIkI yathArtha mUrti hai . usamen bhI sampUrNa gnAn to kevalagnAn hai,