Samaysar-Hindi (English transliteration). Kalash: 153.

< Previous Page   Next Page >


Page 349 of 642
PDF/HTML Page 382 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
nirjarA adhikAr
349
(shArdUlavikrIDit)
tyaktan yen phalan sa karma kurute neti pratImo vayan
kintvasyApi kutopi kinchidapi tatkarmAvashenApatet
.
tasminnApatite tvakampaparamagnAnasvabhAve sthito
gnAnI kin kuruteth kin na kurute karmeti jAnAti ka
..153..

dUsarA Ashay isaprakAr hai :agnAnI sukh (rAgAdipariNAm) utpanna karanevAle AgAmI bhogonkI abhilAShAse vrat, tap, ityAdi shubh karma karatA hai, isaliye vah karma use rAgAdipariNAm utpanna karanevAle AgAmI bhogonko detA hai . gnAnIke sambandhamen isase viparIt samajhanA chAhie . isaprakAr agnAnI phalakI vAnchhAse karma karatA hai, isalie vah phalako pAtA hai aur gnAnI phalakI vAnchhA binA hI karma karatA hai, isalie vah phalako prApta nahIn karatA ..224 se 227..

ab, ‘‘jise phalakI vAnchhA nahIn hai vah karma kyon kare ?’’ is AshankAko dUr karaneke lie kAvya kahate hain :

shlokArtha :[yen phalan tyaktan sa karma kurute iti vayan na pratIma ] jisane ka rmakA phal chhoD diyA hai vah ka rma ka ratA hai aisI pratIti to ham nahIn ka ra sak te . [kintu ] kintu vahAn itanA visheSh hai ki[asya api kuta api kinchit api tat karma avashen Apatet ] use (gnAnIko) bhI kisI kAraNase koI aisA ka rma avashatAsee (usake vash binA) A paDatA hai . [tasmin Apatite tu ] usake A paDane par bhI, [akampa-param-gnAnasvabhAve sthita gnAnI ] jo akan pa paramagnAnasvabhAvamen sthit hai aisA gnAnI [karma ] ka rma [kin kurute ath kin na kurute ] ka ratA hai yA nahIn [iti ka jAnAti ] yah kaun jAnatA hai ?

bhAvArtha :gnAnIke paravashatAse karma A paDatA hai to bhI vah gnAnase chalAyamAn nahIn hotA . isaliye gnAnase achalAyamAn vah gnAnI karma karatA hai yA nahIn yah kaun jAnatA hai ? gnAnIkI bAt gnAnI hI jAnatA hai . gnAnIke pariNAmonko jAnanekI sAmarthya agnAnIkI nahIn hai .

avirat samyagdRuShTise lekar U parake sabhI gnAnI hI samajhanA chAhie . unamense, avirat samyagdRuShTi, deshavirat samyagdRuShTi aur AhAravihAr karanevAle muniyonke bAhyakriyAkarma hote hain, tathApi gnAnasvabhAvase achalit honeke kAraN nishchayase ve, bAhyakriyAkarmake kartA nahIn hain, gnAnake hI kartA hain . antarangga mithyAtvake abhAvase tathA yathAsambhav kaShAyake abhAvase unake pariNAm ujjval hain . us ujjvalatAko gnAnI hI jAnate hain, mithyAdRuShTi us ujjvalatAko nahIn jAnate .