evan NANI suddho Na sayan pariNamadi rAgamAdIhin . rAijjadi aNNehin du so rAgAdIhin dosehin ..279..
yathA khalu kevala spha Tikopala, pariNAmasvabhAvatve satyapi, svasya shuddhasvabhAvatven rAgAdinimittatvAbhAvAt rAgAdibhi svayam na pariNamate, paradravyeNaiv svayam rAgAdibhAvApannatayA svasya rAgAdinimittabhUten, shuddhasvabhAvAtprachyavamAn ev, rAgAdibhi pariNamyate; tathA kevala kilAtmA, pariNAmasvabhAvatve satyapi, svasya shuddhasvabhAvatven rAgAdinimittatvAbhAvAt rAgAdibhi
gAthArtha : — [yathA ] jaise [spha TikamaNi ] spha Tik maNi [shuddha ] shuddha honese [rAgAdyai ] rAgAdirUpase (lalAI-AdirUpase) [svayam ] apane Ap [na pariNamate ] pariNamatA nahIn hai, [tu ] parantu [anyai raktAdibhi dravyai ] anya raktAdi dravyonse [sa ] vah [rajyate ] rakta ( – lAl) Adi kiyA jAtA hai, [evan ] isIprakAr [gnAnI ] gnAnI arthAt AtmA [shuddha ] shuddha honese [rAgAdyai ] rAgAdirUp [svayam ] apane Ap [na pariNamate ] pariNamatA nahIn hai, [tu ] parantu [anyai rAgAdibhi doShai ] anya rAgAdi doShonse [sa ] vah [rajyate ] rAgI Adi kiyA jAtA hai .
TIkA : — jaise vAstavamen keval ( – akelA) spha TikamaNi, svayam pariNamanasvabhAvavAlA hone par bhI, apaneko shuddhasvabhAvatvake kAraN rAgAdikA nimittatva na honese (svayam apaneko lalAI-AdirUp pariNamanakA nimitta na honese) apane Ap rAgAdirUp nahIn pariNamatA, kintu jo apane Ap rAgAdibhAvako prApta honese spha TikamaNiko rAgAdikA nimitta hotA hai aise paradravyake dvArA hI, shuddhasvabhAvase chyut hotA huA hI, rAgAdirUp pariNamit kiyA jAtA hai; isIprakAr vAstavamen keval ( – akelA) AtmA, svayam pariNaman-svabhAvavAlA hone par bhI, apaneko
412