pashyataiv pashyAmi, pashyate ev pashyAmi, pashyat ev pashyAmi, pashyatyev pashyAmi, pashyantamev pashyAmi . athavA — na pashyAmi; na pashyan pashyAmi, na pashyatA pashyAmi, na pashyate pashyAmi, na pashyata pashyAmi, na pashyati pashyAmi, na pashyantan pashyAmi; kintu sarvavishuddho drangmAtro bhAvosmi . api cha — gnAtAramAtmAnan gRuhNAmi . yatkil gRuhNAmi tajjAnAmyev; jAnannev jAnAmi, jAnataiv jAnAmi, jAnate ev jAnAmi, jAnat ev jAnAmi, jAnatyev jAnAmi, jAnantamev jAnAmi . athavA — na jAnAmi; na jAnan jAnAmi, na jAnatA jAnAmi, na jAnate jAnAmi, na jAnato jAnAmi, na jAnati jAnAmi, na jAnantan jAnAmi; kintu sarvavishuddho gnaptimAtro bhAvosmi . hI dekhatA hUn, dekhate hueke lie hI dekhatA hUn, dekhate huese hI dekhatA hUn, dekhate huemen hI dekhatA hUn, dekhate huyeko hI dekhatA hUn . athavA — nahIn dekhatA; na dekhatA huA dekhatA hUn, na dekhate hueke dvArA dekhatA hUn, na dekhate hueke lie dekhatA hUn, na dekhate huese dekhatA hUn, na dekhate huemen dekhatA hUn, na dekhate hueko dekhatA hUn; kintu main sarvavishuddha darshanamAtra bhAv hUn . aur isIprakAr — main jAnanevAle AtmAko grahaN karatA hUn . ‘grahaN karatA hUn’ arthAt ‘jAnatA hI hUn’; jAnatA huA hI jAnatA hUn, jAnate hueke dvArA hI jAnatA hUn, jAnate hueke lie hI jAnatA hUn, jAnate huese hI jAnatA hUn, jAnate huemen hI jAnatA hUn, jAnate hueko hI jAnatA hUn . athavA — nahIn jAnatA; na jAnatA huA jAnatA hUn, nahIn jAnate hueke dvArA jAnatA hUn, na jAnate hueke liye jAnatA hUn, na jAnate huese jAnatA hUn, na jAnate huemen jAnatA hUn, na jAnate hueko jAnatA hUn; kintu main sarvavishuddha gnapti ( – jAnanakriyA) – mAtra bhAv hUn . (isaprakAr dekhanevAle AtmAko tathA jAnanevAle AtmAko kartA, karma, karaN, sampradAn, apAdAn aur adhikaraNarUp kArakonke bhedapUrvak grahaN karake, tatpashchAt kArakabhedonkA niShedh karake AtmAko arthAt apaneko darshanamAtra bhAvarUp tathA gnAnamAtra bhAvarUp karanA chAhiye arthAt abhedarUpase anubhav karanA chAhiye .)..298-299..
(bhAvArtha : — in tIn gAthAommen, pragnAke dvArA AtmAko grahaN karaneko kahA gayA hai . ‘grahaN karanA’ arthAt kisI anya vastuko grahaN karanA athavA lenA nahIn hai; kintu chetanAkA anubhav karanA hI AtmAkA ‘grahaN karanA’ hai .
pahalI gAthAmen sAmAnya chetanAkA anubhav karAyA gayA hai . vahAn, anubhav karanevAlA, jisakA anubhav kiyA jAtA hai vah, aur jisake dvArA anubhav kiyA jAtA hai vah — ityAdi kArakabhedarUpase AtmAko kahakar, abhedavivakShAmen kArakabhedakA niShedh karake, AtmAko ek shuddha chaitanyamAtra kahA gayA hai .
438