iti shrImadamRutachandrAchAryakRutA samayasAravyAkhyA AtmakhyAti samAptA . amuk kArya kiyA hai. is nyAyase yah AtmakhyAti nAmak TIkA bhI amRutachandrAchAryakRut hai hI. isaliye isake paDhane – sunanevAlonko unakA upakAr mAnanA bhI yukta hai; kyonki isake paDhane – sunanese pAramArthik AtmAkA svarUp gnAt hotA hai, usakA shraddhAn tathA AcharaN hotA hai, mithyA gnAn, shraddhAn tathA AcharaN dUr hotA hai aur paramparAse mokShakI prApti hotI hai. mumukShuonko isakA nirantar abhyAs karanA chAhiye.278.
isaprakAr shrI samayasArakI (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt shrI samayasAr paramAgamakI) shrImad amRutachandrAchAryadevavirachit AtmakhyAti nAmak TIkA samApta huI.
(ab, panDit jayachandrajI bhAShATIkA pUrNa karate huye kahate hain : — )
sudhAchandrasUri karI sanskRit TIkAvar AtmakhyAti nAm yathAtathya bhAvanUn;
deshakI vachanikAmen likhi jayachandra paDhai sankShep artha alpabuddhikUn pAvanUn,
paDho suno man lAy shuddha AtamA lakhAy gnAnarUp gahau chidAnanda darasAvanUn..1..
isaprakAr is samayaprAbhRut (athavA samayasAr) nAmak shAstrakI AtmakhyAti nAmakI sanskRit TIkAkI deshabhAShAmay vachanikA likhI hai. isamen sanskRit TIkAkA artha likhA hai aur ati sankShipta bhAvArtha likhA hai, vistAr nahIn kiyA hai. sanskRit TIkAmen nyAyase siddha hue prayog hain. yadi unakA vistAr kiyA jAy to anumAnapramANake pAnch angapUrvak — pratignA, hetu, udAharaN, upanay aur nigamanapUrvak — spaShTatAse vyAkhyA karane par grantha bahut baDh jAy; isaliye Ayu, buddhi, bal aur sthiratAkI alpatAke kAraN, jitanA ban sakA hai utanA, sankShepase prayojanamAtra likhA hai. ise paDhakar bhavyajan padArthako samajhanA. kisI arthamen hInAdhikatA ho to buddhimAnajan mUl granthAnusAr jaisA ho vaisA yathArtha samajh lenA. is granthake gurusampradAyakA ( – gurUparamparAgat upadeshakA) vyuchchhed ho gayA hai, isaliye jitanA ho sake utanA – yathAshakti abhyAs ho sakatA hai. tathApi jo syAdvAdamay jinamatakI AgnA mAnate hain, unhen viparIt shraddhAn nahIn hotA. yadi kahIn arthako anyathA samajhanA bhI ho jAy to
628