[૧૧ ]
સમયસારકી મહિમા
મોખ ચલિવેકૌ સૌંન કરમકૌ કરૈ બૌન,
જાકે રસ-ભૌન બુધ લૌન જ્યૌં ઘુલત હૈ .
ગુનકૌ ગરંથ નિરગુનકૌં સુગમ પંથ,
જાકૌ જસ ક હત સુરેશ અકુલત હૈ ..
યાહીકે જુ પચ્છી તે ઉડત જ્ઞાનગગનમેં,
યાહીકે વિપચ્છી જગજાલમેં રુલત હૈ .
હાટક સૌ વિમલ વિરાટક સૌ વિસતાર,
નાટક સુનત હીયે ફાટક ખુલત હૈ ..
— પં. બનારસીદાસજી
અર્થ : — શ્રી સમયસાર મોક્ષ પર ચઢનેકે લિયે સીઢી હૈ (અથવા
મોક્ષકી ઓર ચલનેકે લિયે શુભ શુક ન હૈ), ક ર્મકા વહ વમન કરતા હૈ ઔર
જિસ પ્રકાર જલમેં નમક પિઘલ જાતા હૈ ઉસી પ્રકાર સમયસારકે રસમેં
બુધપુરુષ લીન હો જાતે હૈં, વહ ગુણકી ગાઁઠ હૈ (અર્થાત્ સમ્યગ્દર્શનાદિ ગુણોંકા
સમૂહ હૈ), મુક્તિકા સુગમ પંથ હૈ ઔર ઉસકે (અપાર) યશકા વર્ણન કરનેમેં
ઇન્દ્ર ભી આકુલિત હો જાતા હૈ. સમયસારરૂપ પંખવાલે (અથવા સમયસારકે
પક્ષવાલે) જીવ જ્ઞાનગગનમેં ઉડતે હૈં ઔર સમયસારરૂપ પંખ રહિત (અથવા
સમયસારસે વિપક્ષ) જીવ જગજાલમેં રુલતે હૈ. સમયસારનાટક (અર્થાત્
સમયસાર-પરમાગમ કિ જિસકો શ્રી અમૃતચંદ્રાચાર્યદેવને નાટકકી ઉપમા દી
હૈ વહ) શુદ્ધ સુવર્ણ સમાન નિર્મલ હૈ, વિરાટ (બ્રહ્માણ્ડ) સમાન ઉસકા વિસ્તાર
હૈ ઔર ઉસકા શ્રવણ કરને પર હૃદયકે કપાટ ખુલ જાતે હૈં.
જિસ પ્રકાર જલમેં નમક પિઘલ જાતા હૈ ઉસી પ્રકાર સમયસારકે રસમેં
બુધપુરુષ લીન હો જાતે હૈં, વહ ગુણકી ગાઁઠ હૈ (અર્થાત્ સમ્યગ્દર્શનાદિ ગુણોંકા
સમૂહ હૈ), મુક્તિકા સુગમ પંથ હૈ ઔર ઉસકે (અપાર) યશકા વર્ણન કરનેમેં
ઇન્દ્ર ભી આકુલિત હો જાતા હૈ. સમયસારરૂપ પંખવાલે (અથવા સમયસારકે
પક્ષવાલે) જીવ જ્ઞાનગગનમેં ઉડતે હૈં ઔર સમયસારરૂપ પંખ રહિત (અથવા
સમયસારસે વિપક્ષ) જીવ જગજાલમેં રુલતે હૈ. સમયસારનાટક (અર્થાત્
સમયસાર-પરમાગમ કિ જિસકો શ્રી અમૃતચંદ્રાચાર્યદેવને નાટકકી ઉપમા દી
હૈ વહ) શુદ્ધ સુવર્ણ સમાન નિર્મલ હૈ, વિરાટ (બ્રહ્માણ્ડ) સમાન ઉસકા વિસ્તાર
હૈ ઔર ઉસકા શ્રવણ કરને પર હૃદયકે કપાટ ખુલ જાતે હૈં.