gāthārtha : — [ātmānam ajānantaḥ ] ātmāko na jānate hue [parātmavādinaḥ ] parako ātmā kahanevāle [kecit mūḍhāḥ tu ] koī mūrḥ, mohī, ajñānī to [adhyavasānaṁ ] adhyavasānako [tathā ca ] aur koī [karma ] karmako [jīvam prarūpayanti ] jīv kahate haiṁ . [apare ] anya koī [adhyavasāneṣu ] adhyavasānoṁmeṁ [tīvramandānubhāgagaṁ ] tīvramanda anubhāgagatako [jīvaṁ manyante ] jīv mānate haiṁ [tathā ] aur [apare ] dūsare koī [nokarma api ca ] nokarmako [jīvaḥ iti ] jīv mānate haiṁ . [apare ] anya koī [karmaṇaḥ udayaṁ ] karmake udayako [jīvam ] jīv mānate haiṁ, koī ‘[yaḥ ] jo [tīvratvamandatvaguṇābhyāṁ ] tīvramandatārūp guṇoṁse bhedako prāpta hotā hai [saḥ ] vah [jīvaḥ bhavati ] jīv hai’ isaprakār [karmānubhāgam ] karmake anubhāgako [icchanti ] jīv icchate haiṁ ( – mānate haiṁ) . [kecit ] koī [jīvakarmobhayaṁ ] jīv aur karma [dve api khalu ] donoṁ mile hueko hī [jīvam icchanti ] jīv mānate haiṁ [tu ] aur [apare ] anya koī [ karmaṇāṁ saṁyogen ] karmake saṁyogase hī [jīvam icchanti ] jīv mānate haiṁ . [evaṁvidhāḥ ] isaprakārake tathā [bahuvidhāḥ ] anya bhī anek prakārake [durmedhasaḥ ] durbuddhi-
88