Samaysar-Hindi (iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 39 of 642
PDF/HTML Page 72 of 675

 

kahānajainaśāstramālā ]
pūrvaraṁg
39

paryāyeṇānubhūyamānatāyāmaniyatatvaṁ bhūtārthamapi nityavyavasthitaṁ vāridhisvabhāv- mupetyānubhūyamānatāyāmabhūtārtham, tathātmano vr̥ddhihāniparyāyeṇānubhūyamānatāyāmaniyatatvaṁ bhūtārthamapi nityavyavasthitamātmasvabhāvamupetyānubhūyamānatāyāmabhūtārtham . yathā ca kāṁcanasya snigdhapītagurutvādiparyāyeṇānubhūyamānatāyāṁ viśeṣatvaṁ bhūtārthamapi pratyastamitasamastaviśeṣaṁ kāṁcanasvabhāvamupetyānubhūyamānatāyāmabhūtārtham, tathātmano jñānadarśanādiparyāyeṇānubhūyamānatāyāṁ viśeṣatvaṁ bhūtārthamapi pratyastamitasamastaviśeṣamātmasvabhāvamupetyānubhūyamānatāyāmabhūtārtham . yathā cāpāṁ saptārciḥpratyayauṣṇyasamāhitatvaparyāyeṇānubhūyamānatāyāṁ saṁyuktatvaṁ bhūtārthamapyekāntataḥ śītamapsvabhāvamupetyānubhūyamānatāyāmabhūtārtham, tathātmanaḥ karmapratyayamohasamāhitatva- paryāyeṇānubhūyamānatāyāṁ saṁyuktatvaṁ bhūtārthamapyekāntataḥ svayaṁ bodhaṁ jīvasvabhāvamupetyānubhūy- mānatāyāmabhūtārtham . viśeṣatā bhūtārtha haisatyārtha hai, tathāpi jisameṁ sarva viśeṣ vilay ho gaye haiṁ aise suvarṇa svabhāvake samīp jākar anubhav karanepar viśeṣatā abhūtārtha haiasatyārtha hai; isīprakār ātmākā, jñān, darśan ādi guṇarūp bhedoṁse anubhav karanepar viśeṣatā bhūtārtha haisatyārtha hai, tathāpi jisameṁ sarva viśeṣ vilay ho gaye haiṁ aise ātmasvabhāvake samīp jākar anubhav karanepar viśeṣatā abhūtārtha haiasatyārtha hai .

jaise jalakā, agni jisakā nimitta hai aisī uṣṇatāke sāth saṁyukta tārūp taptatārūp -avasthāse anubhav karanepar (jalako) uṣṇatārūp saṁyukta tā bhūtārtha haisatyārtha hai, tathāpi ekānta śītalatārūp jalasvabhāvake samīp jākar anubhav karane par (uṣṇatāke sāth) saṁyukta tā abhūtārtha haiasatyārtha hai; isīprakār ātmākā, karma jisakā nimitta hai aise mohake sāth saṁyukta tārūp avasthāse anubhav karanepar saṁyukta tā bhūtārtha haisatyārtha hai, tathāpi jo svayaṁ ekānta bodharūp (jñānarūp) hai aise jīvasvabhāvake samīp jākar anubhav karanepar saṁyukta tā abhūtārtha haiasatyārtha hai .

bhāvārtha :ātmā pāṁc prakārase anekarūp dikhāī detā hai :(1) anādi kālase karmapudgalake sambandhase bandhā huā karmapudgalake sparśavālā dikhāī detā hai, (2) karmake nimittase honevālī nar, nārak ādi paryāyoṁmeṁ bhinna bhinna svarūpase dikhāī detā hai, (3) śakti ke avibhāg praticched (aṁś) ghaṭate bhī haiṁ, barḥate bhī haiṁyah vastusvabhāv hai, isalie vah nitya-niyat ekarūp dikhāī nahīṁ detā, (4) vah darśan, jñān ādi anek guṇoṁse viśeṣarūp dikhāī detā hai aur (5) karmake nimittase honevāle moh, rāg, dveṣ ādi