Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 87.

< Previous Page   Next Page >


Page 161 of 642
PDF/HTML Page 194 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
kartA-karma adhikAr
161
michChatta.n puN duviha.n jIvamajIva.n tahev aNNANa.n .
aviradi jogo moho kohAdIyA ime bhAvA ..87..
mithyAtva.n punardvividha.n jIvo.ajIvastathaivAj~nAnam .
aviratiryogo mohaH krodhAdyA ime bhAvAH ..87..

mithyAdarshanamaj~nAnamaviratirityAdayo hi bhAvAH te tu pratyeka.n mayUramukurandavajjIvAjIvAbhyA.n bhAvyamAnatvAjjIvAjIvau . tathA hiyathA nIlaharitapItAdayo bhAvAH svadravyasvabhAvatven mayUreN bhAvyamAnA mayUr ev, yathA cha nIlaharitapItAdayo bhAvAH svachChatAvikAramAtreN mukuranden bhAvyamAnA mukuranda ev, tathA mithyAdarshanamaj~nAnamaviratirityAdayo bhAvAH svadravyasvabhAvatvenAjIven bhAvyamAnA ajIv ev, tathaiv cha mithyAdarshanamaj~nAnamaviratirityAdayo bhAvAshchaitanyavikAramAtreN

mithyAtva jIv ajIv dovidh, ubhayavidh aj~nAn hai .
aviramaN, yog ru moh aru krodhAdi ubhay prakAr hai ..87..

gAthArtha :[punaH ] aur, [mithyAtva.n ] jo mithyAtva kahA hai vah [dvividha.n ] do prakArakA hai[jIvaH ajIvaH ] ek jIvamithyAtva aur ek ajIvamithyAtva; [tathA ev ] aur isIprakAr [aj~nAnam ] aj~nAn, [aviratiH ] avirati, [yogaH ] yog, [mohaH ] moh tathA [krodhAdyAH ] krodhAdi kaShAy[ime bhAvAH ] yah (sarva) bhAv jIv aur ajIvake bhedase do- do prakArake hai.n .

TIkA :mithyAdarshan, aj~nAn, avirati ityAdi jo bhAv hai.n ve pratyek, mayUr aur darpaNakI bhA.Nti, ajIv aur jIvake dvArA bhAye jAte hai.n, isaliye ve ajIv bhI hai.n aur jIv bhI hai.n . ise dR^iShTAntase samajhAte hai.n :jaise gaharA nIlA, harA, pIlA Adi (varNarUp) bhAv jo ki morake apane svabhAvase morake dvArA bhAye jAte hai.n (banate hai.n, hote hai.n) ve mor hI hai.n aur (darpaName.n pratibimbarUpase dikhAI denevAlA) gaharA nIlA, harA, pIlA ityAdi bhAv jo ki (darpaNakI) svachChatAke vikAramAtrase darpaNake dvArA bhAye jAte hai.n ve darpaN hI hai.n; isIprakAr mithyAdarshan, aj~nAn, avirati ityAdi bhAv jo ki ajIvake apane dravyasvabhAvase ajIvake dvArA bhAye jAte hai.n ve ajIv hI hai.n aur mithyAdarshan, aj~nAn, avirati ityAdi bhAv jo ki chaitanyake vikAramAtrase jIvake dvArA gAthA 86me.n dvikriyAvAdIko mithyAdR^iShTi kahA thA usake sAth sambandha karaneke liye yahA.N ‘punaH’ shabda hai .

21