Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 103.

< Previous Page   Next Page >


Page 185 of 642
PDF/HTML Page 218 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
kartA-karma adhikAr
185
na cha parabhAvaH kenApi kartu.n pAryet

jo jamhi guNe davve so aNNamhi du Na sa.nkamadi davve .

so aNNamasa.nka.nto kah ta.n pariNAmae davva.n ..103..
yo yasmin guNe dravye so.anyasmi.nstu na sa~N.hkrAmati dravye .
so.anyadasa~N.hkrAntaH katha.n tatpariNAmayati dravyam ..103..

ih kil yo yAvAn kashchidvastuvisheSho yasmin yAvati kasmi.nshchichchidAtmanyachidAtmani vA dravye guNe cha svarasat evAnAdit ev vR^ittaH, sa khalvachalitasya vastusthitisImno bhettumashakyatvAtta- sminnev vartet, na punaH dravyAntara.n guNAntara.n vA sa.nkrAmet . dravyAntara.n guNAntara.n vA.asa.nkrAma.nshcha katha.n tvanya.n vastuvisheSha.n pariNAmayet ? ataH parabhAvaH kenApi na kartu.n pAryet .

ab yah kahate hai.n ki parabhAvako koI (dravya) nahI.n kar sakatA :
jo dravya jo guN-dravyame.n, paradravyarUp na sa.nkrame .
anasa.nkramA kis bhA.Nti vah paradravya praNamAye are ! 103..

gAthArtha :[yaH ] jo vastu (arthAt dravya) [yasmin dravye ] jis dravyame.n aur [guNe ] guName.n vartatI hai [saH ] vah [anyasmin tu ] anya [dravye ] dravyame.n tathA guName.n [na sa.nkrAmati ] sa.nkramaNako prApta nahI.n hotI (badalakar anyame.n nahI.n mil jAtI); [anyat asa.nkrAntaH ] anyarUpase sa.nkramaNako prApta na hotI huI [saH ] vah (vastu), [tat dravyam ] anya vastuko [katha.n ] kaise [pariNAmayati ] pariNaman karA sakatI hai ?

TIkA :jagatme.n jo koI jitanI vastu jis kisI jitane chaitanyasvarUp yA achaitanyasvarUp dravyame.n aur guName.n nij rasase hI anAdise hI vartatI hai vah, vAstavame.n achalit vastusthitikI maryAdAko to.DnA ashakya honese, usIme.n (apane utane dravya-guName.n hI) vartatI hai, parantu dravyAntar yA guNAntararUp sa.nkramaNako prApta nahI.n hotI; aur dravyAntar yA guNAntararUp sa.nkramaNako prApta na hotI huI vah, anya vastuko kaise pariNamit karA sakatI hai ? (kabhI nahI.n karA sakatI .) isaliye parabhAv kisIke dvArA nahI.n kiyA jA sakatA .

bhAvArtha :jo dravyasvabhAv hai use koI bhI nahI.n badal sakatA, yah vastukI maryAdA hai ..103..

24