Samaysar-Hindi (itrans transliteration). Kalash: 89-90.

< Previous Page   Next Page >


Page 225 of 642
PDF/HTML Page 258 of 675

 

kahAnajainashAstramAlA ]
kartA-karma adhikAr
225
(upajAti)
ekasya bhAto na tathA parasya
chiti dvayordvAviti pakShapAtau
.
yastattvavedI chyutapakShapAt-
stasyAsti nitya.n khalu chichchidev
..89..
(vasantatilakA)
svechChAsamuchChaladanalpavikalpajAlA-
meva.n vyatItya mahatI.n nayapakShakakShAm
.
antarbahiH samarasaikarasasvabhAva.n
sva.n bhAvamekamupayAtyanubhUtimAtram
..90..
nirantar [chit ] chitsvarUp jIv [khalu chit ev asti ] chitsvarUp hI hai .88.

shlokArtha :[bhAtaH ] jIv ‘bhAt’ (prakAshamAn arthAt vartamAn pratyakSha) hai [ekasya ] aisA ek nayakA pakSha hai aur [na tathA ] jIv ‘bhAt’ nahI.n hai [parasya ] aisA dUsare nayakA pakSha haie; [iti ] isaprakAr [chiti ] chitsvarUp jIvake sambandhame.n [dvayoH ] do nayo.nke [dvau pakShapAtau ] do pakShapAt hai.n . [yaH tattvavedI chyutapakShapAtaH ] jo tattvavettA pakShapAtarahit hai [tasya ] use [nitya.n ] nirantar [chit ] chitsvarUp jIv [khalu chit ev asti ] chitsvarUp hI hai (arthAt use chitsvarUp jIv jaisA hai vaisA nirantar anubhUt hotA hai) .

bhAvArtha :baddha abaddha, mU.Dh.h.h amU.Dh.h.h, rAgI arAgI, dveShI adveShI, kartA akartA, bhoktA abhoktA, jIv ajIv, sUkShma sthUl, kAraN akAraN, kArya akArya, bhAv abhAv, ek anek, sAnta ananta, nitya anitya, vAchya avAchya, nAnA anAnA, chetya achetya, dR^ishya adR^ishya, vedya avedya, bhAt abhAt ityAdi nayo.nke pakShapAt hai.n . jo puruSh nayo.nke kathanAnusAr yathAyogya vivakShApUrvak tattvakA vastusvarUpakA nirNay karake nayo.nke pakShapAtako Cho.DtA hai use chitsvarUp jIvakA chitsvarUparUp anubhav hotA hai .

jIvame.n anek sAdhAraN dharma hai.n, parantu chitsvabhAv usakA pragaT anubhavagochar asAdhAraN dharma hai, isaliye use mukhya karake yahA.N jIvako chitsvarUp kahA hai .89.

ab uparokta 20 kalasho.nke kathanakA upasa.nhAr karate hai.n :

shlokArtha :[eva.n ] isaprakAr [svechChA-samuchChalad-analpa-vikalpa-jAlAm ] jisame.n bahutase vikalpo.nkA jAl apane Ap uThatA hai aisI [mahatI.n ] ba.DI [nayapakShakakShAm ]

29