sAro yaH samayasya bhAti nibhR^itairAsvAdyamAnaH svayam .
j~nAna.n darshanamapyaya.n kimathavA yatki.nchanaiko.apyayam ..93..
dUrAdev vivekanimnagamanAnnIto nijaugha.n balAt .
Atmanyev sadA gatAnugatatAmAyAtyaya.n toyavat ..94..
ab, isI arthakA kalasharUp kAvya kahate hai.n : —
shlokArtha : — [nayAnA.n pakShaiH vinA ] nayo.nke pakSho.nke rahit, [achala.n avikalpabhAvam ] achal nirvikalpabhAvako [AkrAman ] prApta hotA huA [yaH samayasya sAraH bhAti ] jo samayakA (AtmAkA) sAr prakAshit hotA hai [saH eShaH ] vah yah samayasAr (shuddha AtmA) — [nibhR^itaiH svayam AsvAdyamAnaH ] jo ki nibhR^it (nishchal, AtmalIn) puruSho.nke dvArA svaya.n AsvAdyamAn hai ( – anubhavame.n AtA hai) vah — [vij~nAn-ek-rasaH bhagavAn ] vij~nAn hI jisakA ek ras hai aisA bhagavAn hai, [puNyaH purANaH pumAn ] pavitra purAN puruSh hai; chAhe [j~nAna.n darshanam api aya.n ] j~nAn kaho yA darshan vah yah (samayasAr) hI hai; [athavA kim ] athavA adhik kyA kahe.n ? [yat ki.nchan api ayam ekaH ] jo kuCh hai so yah ek hI hai ( – mAtra bhinna-bhinna nAmase kahA jAtA hai) .93.
ab yah kahate hai.n ki yah AtmA j~nAnase chyut huA thA so j~nAname.n hI A milatA hai .
shlokArtha : — [toyavat ] jaise pAnI apane samUhase chyut hotA huA dUr gahan vaname.n bah rahA ho use dUrase hI DhAlavAle mArgake dvArA apane samUhakI or balapUrvak mo.D.h.h diyA jAye; to phi ra vah pAnI, pAnIko pAnIke samUhakI or khI.nchatA huA pravAharUp hokar, apane samUhame.n A milatA hai; isIprakAr [aya.n ] yah AtmA [nij-oghAt chyutaH ] apane vij~nAnaghanasvabhAvase chyut hokar [bhUri-vikalpa-jAl-gahane dUra.n bhrAmyan ] prachur vikalpajAlo.nke gahan vaname.n dUr paribhramaN kar rahA thA use [dUrAt ev ] dUrase hI [vivek-nimna-gamanAt ] vivekarUpI DhAlavAle mArga dvArA [nij-ogha.n balAt nItaH ] apane vij~nAnaghanasvabhAvakI or balapUrvak mo.D.h.h diyA gayA; isalie
230