Samaysar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 234 of 642
PDF/HTML Page 267 of 675

 

iti jIvAjIvau kartR^ikarmaveShavimuktau niShkrAntau .
iti shrImadamR^itachandrasUrivirachitAyA.n samayasAravyAkhyAyAmAtmakhyAtau kartR^ikarmaprarUpakaH dvitIyo.a~N.hkaH ..

shlokArtha :[achala.n ] achal, [vyakta.n ] vyakta aur [chit-shaktInA.n nikar-bharataH atyanta-gambhIram ] chitshaktiyo.nke (j~nAnake avibhAgapratichChedo.nke) samUhake bhArase atyanta gambhIr [etat j~nAnajyotiH ] yah j~nAnajyoti [antaH ] antara~N.hgame.n [uchchaiH ] ugratAse [tathA jvalitam ] aisI jAjvalyamAn huI ki[yathA kartA kartA na bhavati ] AtmA aj~nAname.n kartA hotA thA so ab vah kartA nahI.n hotA aur [karma karma api na ev ] aj~nAnake nimittase pudgal karmarUp hotA thA so vah karmarUp nahI.n hotA; [yathA j~nAna.n j~nAna.n bhavati cha ] aur j~nAn j~nAnarUp hI rahatA hai tathA [pudgalaH pudgalaH api ] pudgal pudgalarUp hI rahatA hai .

bhAvArtha :jab AtmA j~nAnI hotA hai tab j~nAn to j~nAnarUp hI pariNamit hotA hai, pudgalakarmakA kartA nahI.n hotA; aur pudgal pudgal hI rahatA hai, karmarUp pariNamit nahI.n hotA . isaprakAr yathArtha j~nAn hone par dono.n dravyo.nke pariNamaname.n nimittanaimittikabhAv nahI.n hotA . aisA j~nAn samyagdR^iShTike hotA hai .99.

TIkA :isaprakAr jIv aur ajIv kartAkarmakA veSh tyAgakar bAhar nikal gaye .

bhAvArtha :jIv aur ajIv dono.n kartA-karmakA veSh dhAraN karake ek hokar ra.ngabhUmime.n praviShTa hue the . jab samyagdR^iShTine apane yathArtha-darshak j~nAnase unhe.n bhinna-bhinna lakShaNase yah jAn liyA ki ve ek nahI.n, kintu do alag-alag hai.n tab ve veShakA tyAg karake ra.ngabhUmise bAhar nikal gaye . bahurUpiyAkI aisI pravR^itti hotI hai ki jab tak dekhanevAle use pahichAn nahI.n lete tab tak vah apanI cheShTAe.N kiyA karatA hai, kintu jab koI yathArtharUpase pahichAn letA hai tab vah nij rUpako pragaT karake cheShTA karanA Cho.D.h.h detA hai . isI prakAr yahA.N bhI samajhanA .

jIv anAdi aj~nAn vasAy vikAr upAy banai karatA so,
tAkari bandhan An taNU.n phal le sukhadu
:kha bhavAshramavAso;
j~nAn bhaye karatA na banai tab bandha na hoy khulai parapAso,
AtamamA.nhi sadA suvilAs karai siv pAy rahai niti thAso
.

isaprakAr shrI samayasAr (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt shrI samayasAr paramAgamakI) shrImadamR^itachandrAchAryadevavirachit AtmakhyAti nAmak TIkAme.n kartAkarmakA prarUpak dUsarA a.nk samApta huA .

❉ ❊ ❉

234samayasAr