jamhA du jahaNNAdo NANaguNAdo puNo vi pariNamadi .
j~nAnaguNasya hi yAvajjaghanyo bhAvaH tAvat tasyAntarmuhUrtavipariNAmitvAt punaH punaranya- tayAsti pariNAmaH . sa tu, yathAkhyAtachAritrAvasthAyA adhastAdavashyambhAvirAgasadbhAvAt, bandhaheturev syAt .
eva.n sati katha.n j~nAnI nirAsrav iti chet —
gAthArtha : — [yasmAt tu ] kyo.nki [j~nAnaguNaH ] j~nAnaguN, [jaghanyAt j~nAnaguNAt ] jaghanya j~nAnaguNake kAraN [punarapi ] phi rase bhI [anyatva.n ] anyarUpase [pariNamate ] pariNaman karatA hai, [ten tu ] isaliye [saH ] vah (j~nAnaguN) [bandhak : ] ka rmo.nkA ba.ndhak [bhaNitaH ] ka hA gayA hai .
TIkA : — jab tak j~nAnaguNakA jaghanya bhAv hai ( — kShAyopashamik bhAv hai) tab tak vah (j~nAnaguN) antarmuhUrtame.n vipariNAmako prApta hotA hai, isaliye punaH punaH usakA anyarUp pariNaman hotA hai . vah (j~nAnaguNakA jaghanya bhAvase pariNaman), yathAkhyAtachAritra-avasthAke nIche avashyambhAvI rAgakA sadbhAv honese, bandhakA kAraN hI hai .
bhAvArtha : — kShAyopashamikaj~nAn ek j~ney par antarmuhUrta hI ThaharatA hai, phi ra vah avashya hI anya j~neyako avalambatA hai; svarUpame.n bhI vah antarmuhUrta hI Tik sakatA hai, phi ra vah vipariNAmako prApta hotA hai . isaliye aisA anumAn bhI ho sakatA hai ki samyagdR^iShTi AtmA savikalpa dashAme.n ho yA nirvikalpa anubhavadashAme.n ho — use yathAkhyAtachAritra-avasthA honeke pUrva avashya hI rAgabhAvakA sadbhAv hotA hai; aur rAg honese bandha bhI hotA hai . isaliye j~nAnaguNake jaghanya bhAvako bandhakA hetu kahA gayA hai ..171..
ab punaH prashna hotA hai ki — yadi aisA hai (arthAt j~nAnaguNakA jaghanya bhAv bandhakA kAraN hai) to phi ra j~nAnI nirAsrav kaise hai ? usake uttarasvarUp gAthA kahate hai.n : —
270